Ազգային ժողովի պատգամավոր Շաքե Իսայանը ծնվել է 1990թ. հունվարի 20-ին Հրազդանում: Զբաղվել է «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության  գործունեության հանրայնացմամբ և ինֆորմացիոն հոսքերի կառավարմամբ, «Մուլտի Գրուպ» կոնցեռնի  սոցիալական լրատվության մարկետինգով: Եղել է «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի տնօրենի տեղակալ:

2017թ. ապրիլի 2-ին ԱԺ պատգամավոր է ընտրվել «Ծառուկյան» կուսակցությունների դաշինքի համապետական ընտրական ցուցակով: Ամուսնացած է:

Ռադիոկապի, ռադիոհեռարձակման և հեռուստատեսության  մասնագետ Շաքե Իսայանի հետ զրուցել ենք Իրավաբան.net-ի «Կանայք՝ օրենսդիրում» շարքի շրջանակներում:

-Մի առիթով ասել եք. «Դատական համակարգի բարեփոխման ծրագրերը ձևական բնույթ են ունեցել, պետք է ավելի համապարփակ մոտեցում»: Ինչո՞ւ է ձևական և ի՞նչ մոտեցում եք առաջարկում Դուք:

-Ես ձևական համարեցի այն մոտեցումները, երբ մենք բարեփոխման անվան տակ դատարանի շենքերն ենք վերակառուցում, վերանորոգում ենք իրականացնում, զինում ենք նորագույն տեխնիկայով: Ես համաձայն եմ, որ դա ևս խնդիր է: Բայց առաջնային այստեղ տեխնիկան կամ պատերի գույնը չէին, այլ այն, որ ՀՀ քաղաքացին հավատա և վստահի մեր դատական ատյաններին ու մարմիններին:

-Ի՞նչ քայլեր կառաջարկեք Դուք՝ այդ վստահությունը ունենալու համար:

-Իմ գործունեության ընթացքում ես շեշտը դնում եմ այն ոլորտների վրա, որտեղ իսկապես խնդիր կա վստահության, մարդու իրավունքների ոտնահարման, կանանց ներգրավվածության մասով: Ես վերցրել եմ այն ոլորտները, որտեղ ես կարող եմ որևէ բան փոխել: Դատական բարեփոխման մասով մեր խմակցության պատգամավորներից Գևորգ Պետրոսյանի հետ մի քանի օրենսդրական նախաձեռնություններ ենք պատրաստում, դեռ քննարկման փուլում է: Մենք փորձում ենք հարցը օրենսդրական մակարդակով լուծել:

-Իսկ ի՞նչ նախաձեռնությունների մասին է խոսքը:

-Դեռ չեմ ուզում բարձրաձայնել, դեռ քննարկման փուլում են: Առաջարկը պարոն Պետրոսյանի կողմից է եղել: Համատեղ ուժերով աշխատում ենք, գուցեև մեր ֆրակցիայի անունից հանդես գանք: Այս պահին ավելին չեմ ասի:

-Ավելի շատ իրավական խնդիրներ, հարցեր եք բարձրացնում: Ինչի՞ հետ է կապված ոլորտի հանդեպ Ձեր ուշադրությունը, չէ՞ որ Դուք մասնագիտությամբ ֆիզիկոս եք:

-Չգիտեմ: Ուղղակի յուրաքանչյուր նախագիծ, որը գալիս է ԱԺ, ես ավելի շուտ իրավական կողմն եմ առաջինը ուսումնասիրում, հետո արդեն հասարակության վերաբերմունքն այդ օրենքին, քանի որ մենք բոլորս այստեղ մեր քաղաքացիների ձայնը փոխանցողն ենք: Բոլոր նախագծերում իրավական կողմից են եղել իմ դիտարկումները, բայց որ ասեմ՝ այդպես որոշված է եղել, չէ, այդպես չէ: Ես էլ չէի նկատել, բայց երբ հետհայացք եմ գցում՝ հասկանում եմ, որ ճիշտ եք:

-Երբևէ մտածե՞լ եք, որ, միգուցե, մասնագիտության ընտրության հարցում սխալվել եք:

-Ավարտել եմ պետական ճարտարագիտական համալսարանը: Ասեմ, որ երբ նոր էի ընդունվել՝ ինձ թվում էր, որ այո, այդ մասնագիտությունը այնքան էլ իմը չէ, ես հետագայում այս ուղղությամբ չեմ աշխատի: Մի կարճ ժամանակ պրակտիկա անցնելուց հետո ավելի համոզվեցի դրանում: Որպես նոր ավարտած ուսանող այնքան էլ չտարբերվեցի այն մարդկանցից, որոնք չկարողացան իրենց մասնագիտությամբ աշխատանք գտնել: Այս հարցը Հայաստանում շարունակում է խնդիր մնալ, բայց այսօր եմ հասկանում, որ յուրաքանչյուր նախաձեռնությունում, նույնիսկ պատգամավոր դառնալուց առաջ իմ մասնագիտությունը ինձ միշտ օգնել է: Օրինակ, արագ կողմնորոշվելու հարցում ինձ մշտապես օգնում է:

-Կարծիք կա, որ Իվետա Տոնոյանի մտերիմ ընկերուհի լինելու հանգամանքն է Ձեզ բերել խորհրդարան:

-Եթե չեմ սխալվում, դեռ նոր էր խորհրդարանը ձևավորվել, երբ մենք էլ այդ մասին մամուլում կարդացինք: Այո, մենք Իվետա Տոնոյանի հետ ունենք շատ ջերմ, ընկերական հարաբերություններ և դա սկսվել է շատ վաղուց: Իսկ տվյալ կարծիքին ուղղակի հումորով եմ վերաբերվում: Մենք ծանոթացել ենք իմ «Մուլտի գուպում» աշխատելու տարիներին: Ուղղակի ոչ մի կերպ չարձագանքեցի այդ նյութին, անհեթեթություն է:

-Նախարար Արծվիկ Մինասյանը օրենսդիրում հարց ու պատասխաններից մեկի ժամանակ Ձեզ «ակտիվ պատգամավոր» անվանեց:  Դուք Ձեզ ակտիվ պատգամավո՞ր եք համարում, և  այդ դեպքում ովքե՞ր են պասիվ պատգամավորները:

-Չէ, ես ինձ ակտիվ պատգամավոր չէի համարի: Ես կարծում եմ, որ ես ավելի շատ նոր ու երիտասարդ պատգամավոր եմ, որի համար դեռ օրինակ են ավելի փորձառու պատգամավորները: Ես նպատակ չեմ դրել լինել ակտիվ պատգամավոր: Կցանկանայի, որ իմ ակտիվությունը հետագայում չափվեր ոչ թե օրենսդիրում հարց ու պատասխանի ընթացքում, այլ օրենսդիրում իմ օրենսդրական նախաձեռնությունների առումով: Եթե ես կարողանամ հասնել իմ նպատակին, ապա կցանկանայի, որ այդ ժամանակ ինձ «ակտիվ պատգամավոր» որակումը տային:

-Իսկ մինչ այս ի՞նչ օրենսդրական նախաձեռնություններով եք հանդես եկել: 

-Մինչև հիմա ոչ մի նախաձեռնությամբ հանդես չեմ եկել, բայց արդեն 2018-ի սկզբին կներկայացնեմ հարկային դաշտի բարեփոխման վերաբերյալ մի նախաձեռնություն: Նախնական տարբերակին, ցավոք սրտի, կառավարությունը հավանություն չտվեց, իսկ խորհրդարանը պահանջվելիք քվեն չտվեց, որպեսզի այն օրակարգում ներառվի: Դրա վրա դեռ աշխատում ենք:

–Այսպիսի մի միտք եք արտահայտել. «Առաջարկում եմ ընդհանրապես արգելել պարգամավորների ու պաշտոնյանների մուտքը առաջին գիծ, որովհետև եթե նրանք չեն գալիս PR-վելու համար այլ միանում են պայքարին, ուրեմն թող կագնեն վերջին շարքերում։ Մեկ է եթե վնաս չտան հաստատ օգուտ էլ չեն տալիս»։ Ո՞ւմ մասին է խոսքը և ի՞նչն էր Ձեզ այդքան վրդովվեցրել:

-Չեմ ուզում որևէ մեկին վիրավորած լինել: Կան պատգամավորներ, որոնք դեռ 90-ական թվականներից ակտիվ գործունեությամբ են զբաղվում: Ես չեմ ուզում բոլորին մի արշինով չափել: Խոսքս վերաբերում է այն մարդկանց, ովքեր հասարակությանը հետաքրքրող ցանկացած նախաձեռնության վազելով գնում են՝ հաճախ անգամ բովանդակությանը ծանոթ չլինելով: Գնում են, մի հատ ֆոտո են անում, տեղադրում են «Ֆեյսբուքում» կամ հայտարարություն են անում, հարցազրույցներ են տալիս: Խոսքս դրա մասին է եղել, և ես ասել եմ՝ եթե անգամ էդպես է, թող PR-վելուց բացի ուրիշ հարթակներում էլ, թեկուզ օրենսդիրում նման ակտիվություն ցուցաբերեն: Լավ չեմ հիշում, թե ում եմ նկատի ունեցել և ինչն է ինձ վրդովվեցրել, բայց խոսքս բոլորին է վերաբերում:

-«Զինապարտության մասին» օրենքի քննարկման ժամանակ ասել եք, որ գիտությամբ զբաղվողների համար պատնեշ է ստեղծվում: Բայց Դուք կողմ եք քվերակել օրենքի նախագծին:

-Այո, որովհետև մենք հիմա քննարկում ենք միայն տարկետման իրավունքը, սակայն տարկետումը օրինագծի միայն  մեկ կետն է և այդ կետի մասով ես հայտնել եմ իմ մտահոգությունները: Դրա համար մեզ պետք էր ուսանողների կողմից էլ առաջարկների փաթեթ, որը կարող էինք մենք առաջին ընթերցումից առաջ քննարկել:

-Ավելի մեծ խնդիր է առողջական խնդիրների պատճառներով բանակ չգնալը: Գուցե արժեր ավելի գլոբա՞լ խնդրից սկսել:

-Դուք ճիշտ եք, բայց վիճակագրությունն էլ է փաստում, որ այսօր համալսարաններում գիտական կոչում ստանալով փորձում են խուսափել ծառայությունից: Ամենամատչելի տարբերակն է դա: Ես կարծում եմ, որ այդ նախագծում կա  ճշմարտության հատիկ, բայց չեմ կարող չհամաձայնել, որ սրան հաջորդելու է ավելի մեծ պրոբլեմ: Առողջապահական տվյալներով են փորձելու խուսափել ծառայությունից:

-Շաքե, մտահոգությունն էիք հայտնել ՏԻՄ ընտրություններում կանանց թվի պակասի վերաբերյալ: Ինչի՞ հետ է կապված այս թվի պակասը:

-Լավ բանի չի բերի: Մենք պետք է ՏԻՄ օրենքում փոփոխություններ իրականացնենք: Պետք է այս համայնքների խոշորացման վերջնական փուլը կատարվի, որպեսզի վերջնական վիճակագրություն ունենանք: Առկա վիճակագրությունը թույլ է տալիս, որ արձանագրենք, որ 2-3 անգամ կանանց ներգրավվածոթյունը նվազել է: Նվազել է, քանի որ կանայք ավելի ռեալ են մոտենում այս հարցին և չեն առաջադրվում՝ պարզապես առաջադրվելու համար: Եթե կինը ներկայացնում է 2000 բնակչություն ունեցող համայնքը, որը միանում է 4000 բնակչություն ունեցող համայնքին, ապա, բնականաբար, կին ղեկավարը հասկանում է, որ նույնիսկ այն դեպքում, եթե իր 2000 բնակիչը միաձայն իրեն ընտրեն, ապա միևնույնն է, ինքը լուրջ մրցակցություն է ունենալու: Այսօրվա միակ լուծումը քվոտավորման սկզբունքի փոփոխությունն է: Մենք կարող ենք ՏԻՄ-երում նույնպես քվոտավորման սկզբունքը կիրառել, ինչպես ավագանիների դեպքում: Բայց պետք է նաև կանանց շրջանում հետաքրքրվածությունը և ներգրավվածությունը ապահովենք: Տվյալ համակարգում գործի մասնագետ կանայք պետք է ներակայցվեն:

-Վերջերս հրապարակված արդյունքների համաձայն՝ օրինսդիրում ամենաշատ բացակայություններ ունեցող պատգամավորը Գագիկ Ծառուկյանն է: Ինչի՞ հետ է դա կապված, և արդյոք այսպես էլ շարունակվելու է:

-Գագիկ Ծառուկայնը բացի ԱԺ պատգամավոր լինելուց նաև Հայաստանի ազգային օլիմպիական կոմիտեի նախագահն է: Ես գիտեմ, որ իր աշխատաքը շատ բազմազբաղ է, շատ հաճախ մասնավոր այցերով գտնվում է արտերկրում, այդ պատճառով էլ ներկա չի գտնվում: Բայց կարող եմ ասել, որ պարոն Ծառուկյանը յուրաքանչյուր նախաձեռնությունից, քննարկվելիք թեմաներից տեղյակ է և հաճախ մեր ֆրակցիոն նիստերում մենք քննարկում ենք այն հարցերը, որոնք պետք է լինեն հաջորդ քառօրյայի օրակարգում:

Հարցազրույցը` Եվգենյա Համբարձումյանի
Լուսանկարները՝ Ալեքսանդր Սարգսյանի
Նախագծի մտահաղացման հեղինակ` Կարեն Զադոյան 

Կարդացեք նաև՝ 

• Պաշտոնը տվել է ինձ փոփոխություններ կատարելու հնարավորություն․ Լենա Նազարյան
• Իմ օրինակը, վստահ եմ, վարակիչ է լինելու. Մանե Թանդիլյան 
• Մարդը պետք է զգա, որ ապրում է օրենքի երկրում և պաշտպանված է. Իվետա Տոնոյան
• Եկել եմ ծառայելու մեր ժողովրդին, պետությանը. Կարինե Պողոսյան  
• Միայն հարուստներից և աղքատներից բաղկացած երկիրը ապագա չունի. Լուիզա Սարգսյան 

Իրավաբան.net