«Գերխնդիրս մարդու իրավունքների պաշտպանությունն է: Մարդ իսկապես պետք է զգա, որ ապրում է օրենքի երկրում»,- ԱԺ պատգամավոր Իվետա Տոնոյանը համոզմունք ունի՝ պետք է քաղաքացին իրեն պաշտպանված զգա և վստահի պետությանը: Այս նպատակին էլ ուղղված է իր գործունեությունը որպես պատգամավոր: Իր աշխատանքի նրբությունների և նախասիրությունների մասին Իվետա Տոնոյանի հետ զրուցել ենք «Կանայք օրենսդիրում» շարքի շրջանակում:
-Իվետա, շուրջ 15 տարի առաջ ավարտել եք Երևանի պետական համալսարանի ժուռնալիստիկայի ֆակուլտետը: Ինչո՞վ էր տարբերվում այն ժամանակի ու ներկայիս լրագրությունը:
-Այն ժամանակ ինֆորմացիոն հոսքերը շատ ավելի քիչ էին, լրագրողները շատ ավելի նախաձեռնող էին, քան ներկայումս: Հիմա ինտերնետի, էլեկտրոնային հարթակների տրամադրած տեղեկատվության հասանելիության պայմաններում շատ ավելի դյուրին է դարձել ինֆորմացիա պեղելը, թեմաների ընտրությունը, տեխնիկակական առաջընթացը լայն հնարավորություններ է ընձեռում լրատվամիջոցներին՝ դյուրացնելով նրանց աշխատանքը:
Լրագրողի էթիկայի առումով խնդիրներ ունենք: Իհարկե, կան պրոֆեսիոնալ լրագրողներ, որոնց հետ աշխատելը պարզապես հաճույք է: Նրանցից են նաև իմ շատ կուրսընկերներ, օրինակ, Քրիստինե Ալագուլյանը, Աստղիկ Բեդևյանը, Դիանա Հարությունյանը, Թամարա Հակոբյանը և այլ մարդիկ, ովքեր ձեռագիր ունեն այսօրվա լրատվական դաշտում և նրանցից սովորելու շատ բան կա: Միևնույն ժամանակ, այսօրվա լրագրողական դաշտում խնդիրներ ունենք՝ անձնական կյանքի ներխուժման, պրոֆեսիոնալիզմի բացակայության տեսակյունից:
-Ներկայումս Գագիկ Ծառուկյանի մամուլի խոսնակն եք, նաև սպորտի և երիտասարդության նախարարությունում եք որպես մամուլի խոսնակ աշխատել: Հե՞շտ է աշխատել «բարիկադի» մյուս կողմում:
-Անկեղծ ասած, երբևէ դժվարություն չեմ ունեցել այդ առումով: Ես վստահաբար կարող եմ ասել, որ նման դեպքում քեզ հետ աշխատող լրագրողի աշխատանքը հեշտանում է, որովհետև դասական, ստերիոտիպային մամուլի հաղորդագրության տեքստերից դուրս դու պատկերացնում ես, թե լրագրողին ինչ է պետք՝ թե կադրերի ընտրության, թե հարցազրույցների համար կերպարի ընտության, թե տեղեկությունը օպերատիվ հայտնելու առումով: Իհարկե, եղել է որոշակի խորթություն, բայց կարծում եմ, որ այն մարդիկ, ում հետ աշխատել եմ այս տարիների ընթացքում որպես մամուլի խոսնակ, կփաստեն, որ մեր համագործակցությունը եղել է արդյունավետ:
-Քաղաքականություն մտնելը Ձեզ ի՞նչ դժվարությունների առաջ կանգնեցրեց:
-Ոչինչ հեշտ չի տրվում այս կյանքում, մանավանդ, երբ չնախատեսված, չպլանավորված փոփոխությունները շատ արագ են տեղի ունենում: Շատ արագ է ստացվել քաղաքականություն մուտք գործելս: Պատգամավորական գործունեության մասին չեմ մտածել, բայց եղավ առաջարկ, ինչը ես սիրով ընդունեցի:
Գործունեության միանգամայն այլ դաշտ է: Եթե դու ունես քո մարդկային տեսակը, քո սկզբունքները, ինչ աշխատանք էլ իրականացնես, բոլոր դժվարությունները կհաղթահարես: Հաճախ բախվում եմ այնպիսի իրավիճակների, որ մտածում եմ, թե որքան նեյտրալ էի նայում դաշտում տեղի ունեցող իրադարձություններին ու այսպես ցավոտ չէի ընդունում, երբ դեռևս քաղաքականության մեջ չէի:
«Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցությունն ինձ տվել է քաղաքական դաշտում դրսևորվելու, կայանալու հնարավորություն, ծանոթությունների շատ լայն շրջանակ ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ արտերկրում:
-ԱԺ մտնելու Ձեր գլխավոր նպատակը ո՞րն է, ի՞նչ փոփոխություններ եք ցանկանում իրականացնել:
-Գերխնդիրս մարդու իրավունքների պաշտպանությունն է: Մարդն իսկապես պետք է զգա, որ ապրում է օրենքի երկրում և որ օրենքով ամրագրված են իր իրավունքները: Վստահություն պետք է լինի Ազգային ժողովի, դատական համակարգի և բոլոր այն մարմինների նկատմամբ, որոնք կարգավորում են օրենսդրական դաշտը, և մարդիկ պետք է պաշտպանված զգան իրենց մեր երկրում:
-Դեռ ԱԺ ամբիոնից ելույթ չեք ունեցել, ինչի՞ հետ է դա կապված:
-Ակտիվության պակաս չեմ կարծում, որ ունեմ: Ազգային ժողովի ամբիոնից ելույթ ունենալը երբեք ինքնանպատակ չի եղել և չի էլ լինելու: Դա չի արվելու միայն հեռուստաեթերում երևալու, մամուլում անունը շրջանառելու համար: Բացառապես բովանդակությամբ եմ առաջնորդվում, ոչ ձևով: Հանդես եմ եկել բորոր այն հարցադրումներով, որոնք ինձ հուզել են, ստացել եմ իմ հարցերի պատասխանները, հիմնավորել եմ իմ պնդումները: ԱԺ ամբիոնից, իհարկե, ելույթներ լինելու են և շատ են լինելու:
-Իսկ ներկայումս ի՞նչ օրինագծերի վրա եք աշխատում:
-Այս պահի դրությամբ մի քանի օրինագծի վրա եմ աշխատում, որոնք վերաբերում են լրատվամիջոցների գործունեությանը, մարդու իրավունքների պաշտպանությանը: Դրանք այս պահին մեր փորձագետների և իրավաբանների հետ քննարկման փուլում են: Երբ ավարտուն տեսքի կբերվեն, կներկայացվեն հանրությանը:
-Երկար տարիներ աշխատել եք «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության ղեկավար Գագիկ Ծառուկյանի հետ: Կպատմե՞ք նրա մասին, ինչպիսի՞ն է նա:
-Պարոն Ծառուկյանի հետ աշխատել եմ դեռ լրագրողական գործունեությամբ զբաղվելու տարիներից: Շատ խստապահանջ է, բայց այդ խստապահանջությունը արդարացված է: Հետևողական մարդ է, չափազանց բարի այն մարդկանց հանդեպ, ովքեր շրջապատում են նրան, և նաև նվիրված այդ մարդկանց:
Ինձ համար պարոն Ծառուկյանը ֆենոմենալ հիշողություն ունեցող անձնավորություն է: Տարբեր ոլորտների վերաբերյալ ինֆորմացիան նրա մոտ այնքան շատ է, որ յուրաքանչյուրը կարող է զարմանալ: Յուրաքանչյուր օր նոր բան ես բացահայտում, նոր բան ես սովորում ու նաև փորձում լրագրողների հետ աշխատանքում ճիշտ ներկայացնել նրա կերպարը՝ այնպիսին, ինչպիսին դու ես տեսնում:
-Ստացվո՞ւմ է:
-Պետք է լսարանը ասի՝ ստացվում է, թե՝ ոչ: Մամուլի հրապարակումները տարբեր են, և հենց այդպես էլ պետք է լինի: Մենք արդեն խոսեցինք որոշ լրատվամիջոցների, լրագրողների էթիկայի սկզբունքների բացակայության մասին: Այս դեպքում, եթե ամենաօբյեկտիվ ու դրական ինֆորմացիան էլ տրամադրես նրանց, դրա մեջ գտնելու են մի բիծ և սևեռվելու են դրա վրա:
-Իվետա, ազատ ժամանակ ինչո՞վ եք զբաղվում:
-Ազատ ժամանակ շատ քիչ եմ ունենում, որովհետև պարոն Ծառուկյանի մամուլի խոսնակն եմ, «Կենտրոն» հեռուստաընկերության տնօրենների խորհրդի անդամ եմ, ԱԺ պատգամավոր: Շատ վաղ եմ դուրս գալիս տնից ու շատ ուշ եմ վերադառնում:
Եթե նման երջանկություն ունենում եմ, ապա փորձում եմ ընտանիքիս հետ անցկացնել ժամանակս, որովհետև նույնիսկ կարոտում եմ նրանց՝ եղբորս, քրոջս, ծնողներիս: Շատ հաճախ բաց եմ թողնում ընտանեկան հավաքույթները. փորձում եմ այդ բացը լրացնել, երբ ազատ ժամանակ եմ ունենում: Բախտս բերել է, որ գոնե լավագույն ընկերներիս հետ եմ աշխատում և նրանց կարոտելու խնդիր չի լինում:
Սիրում եմ կարդալ և մասնագիտական, և գեղարվեստական գրականություն: Այս պահին կարդում եմ Մարգարետ Թետչերի «Պետությունը կառավարելու մշակույթը» և Այն Ռեդի «Կապիտալիզմ. անծանոթ իդեալ» գրքերը:
-Ո՞րն է Ձեր սիրելի հեղինակը:
-Բնականաբար, Պաուլո Կոելիո, առաջին հարթակի վրա է գտնվում: Իհարկե, չես կարող ասել, որ խոհափիլիսոփայական գագաթնակետ է, բայց ես ինձ համար գտել եմ այն խորքը, այն բովանդակությունը, որը որոնել եմ իր ստեղծագործություններում:
Հիմա շատ կարդում եմ քաղաքական տեխնոլոգիաների և քաղաքականության վերաբերյալ գրականություն: Հանգստի ժամանակ սիրում եմ ավելի թեթև բաներ կարդալ:
Հարցազրույցը` Եվգենյա Համբարձումյանի
Լուսանկարները՝ Ալեքսանդր Սարգսյանի
Նախագծի մտահաղացման հեղինակ` Կարեն Զադոյան
Կարդացեք նաև՝
