ԱԺ պատգամավոր Լյուդմիլա Սարգսյանը 66 տարեկան է, բայց այս հանգամանքը չի խանգարում նրան սովորել: Ներկայումս նա ուսանում է Հյուսիսային համալսարանում և այս տարի կավարտի բուհը: Լյուդմիլա Սարգսյանի հետ խոսել ենք օրենսդիր գործունեությունից, նրա ընտանիքից ու նախասիրություններից:
ԱԺ պատգամավորն իր հոբբիներից խոսելիս ժպտում է, ասում է՝ սիրում է նարդի խաղալ, և վստահեցնում է՝ ինչպես քաղաքականությունում, այնպես էլ նարդի խաղալիս ընտրում է արժանի հակառակակորդի: Մանրամասները՝ «Կանայք օրենսդիրում» շարքի հերթական հարցազրույցում:
– Տիկին Սարգսյան, սկսենք մանկությունից: Ես տեղյակ եմ, որ Դուք ծնվել եք Թբիլիսիում, ինչպե՞ս է անցել Ձեր մանկությունը:
– Փայլուն մանկություն եմ ունեցել, նախ ժամանակները լավն էին: Մեծացել եմ գործարարի ընտանիքում, մանկությունս անցել է Կրասնոդարի երկրամասում, ամառները երեք ամսով գնում էինք Անապա: Շատ հետաքրքիր, լավ, աշխույժ և չարաճճի մանկություն եմ ունեցել: Ես կարծում եմ, որ մարդու հետագա կյանքի համար մանկությունը վճռորոշ է: Մեր ընտանիքում ազատ խոսքը ընդունված էր, բանավեճեր շատ էին լինում: Չնայած այդ ժամանակ ընտանիքները դեռ նահապետական էին, հայրս էլ իր բնույթով շատ ավանդական մարդ լինելով, իր ներսում չափազանց դեմոկրատ անձ էր: Մենք չորս երեխաներ էինք, ես փոքրն էին և ամենահամարձակը, այդ արտոնյալ վիճակից կարողանում էի օգտվել: Դա ըստ էության հիմք հանդիսացավ իմ հետագա ճակատագրի, համարձակ քայլերի և քաղաքական գործիչ դառնալու համար: Ես միայն կարող եմ երախտապարտ լինել իմ ընտանիքին և հորս: Այն ինչ-որ ես ստացել եմ մանուկ հասակում, դա հիմնական կապիտալն էր, որ ես հետագայում կարողացա զարգացնել: Այցելել եմ հայկական միջնակարգ դպրոց: Պետք է ասեմ, որ չեմ կարող երևանյան դպրոցների մասին իմ կարծիքը արտահայտել, բայց այն որակի կրթություն, որ մենք ստանում էինք մեր դպրոցում, լավագույններից մեկը կարող էր լինել նաև Հայաստանում: Մի խոսքով՝ այդ մթնոլորտը, որակները որ ձեռք եմ բերել դպրոցական տարիներին, ինձ համար ուղենիշ է եղել, թե ես ինչ հետաքրքրություններով և ուղղություններով պետք է աշխատեմ:
– Ուսումնասիրեցի Ձեր կենսագրությունը՝ որտեղ եք սովորել ու աշխատել: Նշվում է, որ Դուք 1982թ. ավարտել եք Երևանի Էլեկտրոնային հաշվիչ մեքենաների տեխնիկումը: Ստացել տեխնիկի, մաթեմատիկոս-ծրագրավորողի մասնագիտություն, հետո արդեն սովորել եք Հյուսիսային համալսարանի ինֆորմատիկա և հաշվողական տեխնիկա (ծրագրավորում) ֆակուլտետում: Ինչպե՞ս եղավ, որ մասնագիտությամբ տեխնիկը, ճարտարագետը, այնուհետև հաշվապահը մտավ քաղաքականություն և օրենսդիր դաշտ:
– Նախ ասեմ, որ երկու տարի էլ Պոլիտեխնիկ ինստիտուտում եմ սովորել, հետո թողել եմ, որովհետև երկրորդ երեխաս ծնվեց, 1988թ.-ն էր, շատ ծանր տարիներ, չկարողացա հետո շարունակել, բայց դրա հետ փոխարեն շատ լավ կրթություն եմ տվել իմ աղջիկներին: Ես առանձնապես մեծ ջանքեր չեմ գործադրել ինչ-որ դիպլոմ ձեռք բերելու ուղղությամբ, իմ նպատակը կրթությունն է: Դուք լավ գիտեք, թե շատ ու շատ դիպլոմավորներ ինչ կրթական մակարդակ ունեն: Ինչևէ, ես ընդունվել եմ Հյուսիսային համալսարանի նույն մասնագիտությունը՝ ծրագրավորում և այս տարի էլ ավարտում եմ: Սա էլ նրանց համար, ովքեր համարում են, որ դիպլոմ չունենալը շատ մեծ արատ է:
– Արդյոք օրենսդրությունը մաթեմատիկայի ճշգրտությո՞ւնն է պահանջում և ինչքա՞ն է օգտակար լինում Ձեր մասնագիտությունը այս ոլորտում:
– Ի սկզբանե օրենսդիր աշխատանքի մեջ չեմ մտել, երբ մտել եմ քաղաքական դաշտ: Ես քաղաքական գործիչ եմ եղել: Պետք է ասեմ, որ օրենսդիր աշխատանքը պայմանավորված է շատ ու շատ գործոններով, մարդկային որակներով, մաթեմատիկական գիտելիքներով, տրամաբանությամբ, խոսքի ազդեցությամբ, օրենքը մշակելու քո ունակություններով: Մարդը կամ ընդունակ է, կամ էլ ընդունակ չէ: Կարող ես փայլուն կրթություն ստանալ և փայլուն դիպլոմ, բայց ունակ չլինես քո առաջարկը ներկայացնել: Բազմակողմանի զարգացվածությունը և դրա հետ միասին մարդկային տեսակը, համարձակությունը, համառությունը և տրամաբանությունը ամեն խնդիր կարողանում են ճիշտ լուծման ընթացքի մեջ դնել: Ես ԱԺ-ում բավականին արդյունավետ եմ աշխատում, միգուցե ոչ այնքան, որքան ես եմ ուզում, բայց պետք է հաշվի առնել, որ ես 5-րդ գումարման ԱԺ-ում առաջին անգամ դարձա պատգամավոր, իսկ այստեղ կան շատ փորձառու պատգամավորներ, որոնք 3-4 գումարման պատգամավորներ են:
– Ազգային ժողովի ամբիոնը, իմ կարծիքով, զուտ հայտարարություններ անելու համար չէ, այն ավելի բարձր խորհուրդ ունի: Դուք ինչպիսի՞ վերաբերմունք ունեք այս հարթակի նկատմամբ:
– Ես շատ լուրջ եմ վերաբերում այդ ամբիոնին, այն առումով, որ ԱԺ ամբիոնը հանրահավաքում ելույթ չէ, դա օրենսդիր մարմնի ամբիոն է, քաղաքական ամբիոն, այն լիարժեք օգտագործելու համար դու նաև պետք է որոշակի ճանապարհ անցնես, իսկ ովքեր կարծում են, որ դա շատ արագ կարելի է հաղթահարել, ես գիտեմ, որ ծիծաղելի վիճակում են հայտնվում, որովհետև երբ, որ ասելիք չունես այդ ամբիոնին մոտենալն անիմաստ է, որովհետև ասելիքդ ծիծաղելի է դառնում:
– Խոսենք ընտանիքից, ունեք երկու դուստր, քանի՞ տարեկան են ու ինչպե՞ս եք նրանց դաստիարակում:
– Դուստրերիցս մեկը 28 տարեկան է, մյուսը՝ 33: Նրանց հիմնականում դաստիարակել եմ զրույցներով, տարբեր օրինակներ բերելով և իմ վարքագծի միջոցով: Ես միշտ եղել եմ այն կարծիքին, որ խոսքը ոչ մի ազդեցություն չունի, եթե քո վարքագիծը հակազդում է նրան: Ես այնպիսին եմ, ինչպիսին, որ կամ: Աշխատել եմ ազնիվ լինել, աշխատել եմ այնպես անել, որ նրանք լավը վատից կարողանան տարբերել: Աշխատել եմ նրանց ինքնուրույն ու ինքնավստահ դարձնել և արդյունքից այսօր շատ գոհ եմ: Երեխան դաստիարակվում է ծնողի օրինակով, ես աշխատել եմ նրանց համար լավ օրինակ լինել:
– Բացի մասնագիտական գրականությունից, կարդո՞ւմ եք գեղարվեստական գրականություն:
– Շատ եմ կարդացել, վերջին տարիներին միգուցե մի ավելի քիչ եմ ընթերցում, բայց մինչ այդ ամբողջ եվրոպական գրականությունը կարդացել եմ, ռուսական դասականներին ընթերցել եմ ռուսերենով: Վերջին տարիներին մի փոքր ֆանտաստիկայի ժանրով եմ տարվել: Մի բան կա, որ պետք է խոստովանեմ ինքս ինձ և նաև Ձեզ, տարիների ընթացքում, երբ ինքդ որոշակի կյանքի ճանապարհ ես անցնում և կյանքի լուրջ փորձ ես ձեռք բերում, շատ գրքեր, որոնք ժամանակին կարող էին քեզ հուզել, այլևս իրենց դերը կորցնում են:
– Ի՞նչ նախասիրություններ ունեք երաժշտության հարցում:
– Փոփ, ռոք ամեն ինչ ընդունելի է, և լսում եմ շատ հաճախ, բայց ինձ համար առաջնայինը դասական երաժշտությունն է: Դա Բեթհովենի հինգերորդ և իններորդ սինֆոնիաներն են, Չայկովսկու առաջին կոնցերտն է: Ես երաժշտության ներքո զբաղվում եմ իմ գործերով, իմ մտքերն եմ կարողանում ամփոփել: Երաժշտությունը միայն օգնում է, և չի խանգարում, եթե այն աղմկոտ չէ:
– Հոբբի ունե՞ք:
– Միգուցե ծիծաղեք, բայց ես նարդի էլ եմ խաղում, շատ եմ սիրում նարդի խաղալ, եթե հակառակորդս արժանի է լինում: Ոչ մի բան ինձ համար խորթ և օտար չէ: Այդուհանդերձ, ընդգծված հոբիներ չունեմ: Միայն նշեմ որ միշտ սիրել եմ լավ գրքել ունենալ: Վերջին տարիներին այդ ժամանակը չունեմ, որ շատ հաճախ լինեմ գրախանութներում ու սկսեմ նոր բաներ փնտրել: Ունեի շատ լավ գրադարան, բայց դա թողեցի եղբորս, հիմա նորն եմ հավաքում:
Հարցազրույցը` Գևորգ Թոսունյանի
Լուսանկարները՝ Ալեքսանդր Սարգսյանի
Նախագծի մտահաղացման հեղինակ` Կարեն Զադոյան
Կարդացեք նաև՝
Պատգամավորի աշխատանքը ամսական 8 օր կոճակ սեղմելը չէ. Նաիրա Կարապետյան
Օրենսդիրում միակ դժվարությունը իրավաբան չլինելն է. Մարգարիտ Եսայան
Արփինե Հովհաննիսյանը` ֆուտբոլի, օրենսդրական գործունեության և անձնական կյանքի «Չ»-ի վերացման մասին
Ընտանիքում ես ավելի լիբերալ եմ և մեղմ. Էլինար Վարդանյան
«Իմ ընտանիքը բազմաթիվ զրկանքներ է տեսել». Զարուհի Փոստանջյան
«Այսօր հնարավորություն ունեմ ինքս նախաձեռնելու օրենքների փոփոխություններ»․Ռուզաննա Մուրադյան