Ազգային ժողովի «Հանրապետական» (ՀՀԿ) խմբակցության պատգամավոր, Էթիկայի հարցերով ժամանակավոր հանձնաժողովի նախագահ Արփինե Հովհաննիսյանի հոբբին ֆուտբոլն է, սակայն նա միայն սիրում է ֆուտբոլ նայել, ոչ թե խաղալ: Գրականությունից նրա վրա երիտասարդ տարիներից մեծ ազդեցություն է թողել ֆրանսիացի գրողներից մեկն` իր ստեղծագործություններով: 2015 թ.-ին Արփինե Հովհաննիսյանը չի բացառում, որ կվերացվի իր կենսագրության կարևոր «Չ»-երից մեկը:
Արփինե Հովհաննիսյանը` օրենսդիր աշխատանքի և այսբերգի հակառակ կողմի, ամուսնության, հավատարմության և «Բարսելոնայի» երկրպագուներից քարկոծվելու վախի մասին: Ո՞ր գիրքն է մեծ ազդեցություն գործել նրա վրա, ի՞նչ զավեշտալի դեպք է հիշում բուհական տարիներից: Այս և այլ հարցերի պատասխանը կգտնեք «Կանայք` օրենսդիրում» շարքի հերթական հարցազրույցում:
Հարցարզրույցը մեկնարկենք` ամփոփելով 2014թ.-ը: Ո՞րն է տարվա ամենակարևոր ձեռքբերումը Ձեզ համար` գործնականում և անձնականում:
Գործնական առումով հանգիստ, կարող եմ ասել, կայուն տարի էր, սակայն երկրի քաղաքական կյանքում` կարևոր իրադարձություններով լեցուն: Անձնական առումով հատուկ ձեռքբերումներ, թերևս, կդժվարանամ նշել, որովհետև արտառոց իրադարձություններ տեղի չեն ունեցել: Ցնցումների բացակայությունն արդեն իսկ համարում եմ կարևոր ձեռքբերում, ընդհանրապես միշտ էլ կողմնակից եմ ավելի կայուն զարգացմանը:
Ինչո՞ւ ընտրեցիք իրավաբանությունը` որպես մասնագիտություն:
Կդժվարանամ հստակ պատասխան տալ, բայց որևէ պահ իմ կյանքում չեմ ափսոսել այդ որոշման համար, եթե հնարավարություն ընձեռնվեր, ապա նորից կընտրեի այդ մասնագիտությունը: Թերևս, որոշակիությունը, հստակությունը, խաղի կանոնների կամ գրված օրենքների կանխատեսելիության մակարդակը, այս ամենն իմ բնավորությանն ավելի հարազատ են: Ինչևէ, որոշում կայացնելիս որևէ արտաքին ազդակների միջամտություն չի եղել:
Ի՞նչ հետաքրքիր ու զավեշտալի դեպքեր կպատմեք բուհական տարիներից:
Ես չորրորդ կուրսի ուսանող էի, հիշում եմ, որ առաջին անգամ ստուգարք չէի ստացել, որովհետև ջերմում էի, դա մեր կուրսի սենսացիան էր, բոլորը միմյանց պատմում էին, որ ես չեմ ստացել այդ ստուգարքը: Չափազանց հետաքրքրական էր այդ դեպքը, որովհետև եթե դա էլ չլիներ, շատ միօրինակ կընթանար իմ ստուգարքների և քննությունների ստացման պատմությունը, կարծես ինչ-որ գրված կանոնի նման լինեին` անխտիր ստանում էի բոլոր ստուգարքները, իսկ քննությունները գերազանց գնահատականներով հանձնում:
Ինչպե՞ս ստացվեց, որ Դուք մուտք գործեցիք Ազգային ժողով, նախապես նպատակադրված եղե՞լ եք օրենսդիր գործունեությամբ զբաղվել:
Հատուկ նպատակադրում երբևէ չի եղել, պետական աշխատանքիս փորձը բավականին երկար է իմ տարիքի համար` շուրջ 12 տարվա ստաժ ունեմ: Մինչև խորհրդարանական դառնալը, ԱԺ-ում աշխատանքներ կատարել եմ:
Զավեշտալի դեպքեր հիշո՞ւմ եք աշխատավայրից:
Կարծում եմ` ԱԺ-ն այն մարմինն է, որի զավեշտալի դեպքերը հանրության սեփականությունը դառնում են ուղղակի վայրկյանների ընթացքում: Պատերի ներսում պակաս զավեշտալի են, պակաս հետաքրքրաշարժ: Ես կդժվարանամ նշել որևէ բան, որ մինչ այժմ մամուլում չի հայտնվել:
Օրենսդրական դաշտում Ձեր կողմից հեղինակած փոփոխություններից ես, օրինակ, կհիշատակեմ երթևեկության կանոններին առնչվող տուգանքների փոփոխություններն ու ԴԱՀԿ-ի գործունեությանը տրված կարգավորումները, Դուք ի՞նչ կարևոր օրենսդրական նախաձաեռնություն կհիշատակեք:
Մասնագիտությունս նպաստում է, որ ես բավականին ինտենսիվ կերպով զբաղվեմ օրենսդիր գործունեությամբ, Ձեր մատնանշած երկու օրինագծերն, իհարկե, այս տարվա ընթացքում, թերևս, ամենակարևոր օրինագծերից էին, բայց ես սխալված չեմ լինի, եթե ասեմ, որ 40-ից ավելի օրինագծերի հեղինակ կամ համահեղինակ եմ:
Կանայք և օրենսդիր գործունեությունը. ԱԺ-ում կանանց ներգրավվածությունը Ձեզ գոհացնո՞ւմ է:
Ես այն տեսակետի կողմնակիցն եմ միշտ եղել, որ պոզիտիվ դիսկրիմինացիան, այսինքն` ընտրական օրենսգրքերում կանանց ներգրավվումը և արհեստականորեն կանանց թվի ավելացումը չէ, որ պետք է գնահատել: Ամենը պետք է գնահատվի օգտակար գործողության գործակցի, կատարած աշխատանքի, զբաղեցրած տեղի, ունեցած դերի առումով:
Մենք Ձեր մասին նաև լսում ենք նաև միջազգային ամբիոններից ելույթ ունենալուց, ներկայացրեց նաև Ձեր աշխատանքի այդ մասը:
Դա խորհրդարանական դիվանագիտության բաղկացուցիչ մասերից մեկն է: Ես կարևոր պատվիրակություններից մեկի անդամն եմ Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վերահաժողովում: Այն բավականին հետաքրքիր, իհարկե, նաև բարդ աշխատանք է, որտեղ աշխատանքի զգալի հատվածը մնում է կուլիսներում` ստվերում, տեսանելի լինում է միայն այսբերգի վերին հատվածը, որը հաճախ թեթև կասկածի նշույլ չի ստեղծում տակը եղածի չափերի, խորության և բովանդակության մասին: Դա պայքար է մեր երկրի շահերի, մեր անվտանգության և ժողովրդի համար:
Երբ ես սովորում էի ԵՊՀ-ի ժուռնալիստիկայի ֆակուլտետում, Դուք մեզ դասավանդում էիք: Ձեր բնավորության խստությունը, Ձեր հավասարակշռվածությունն ու զսպվածությունը նկատել եմ դեռ ուսանողական տարիներին: ԱԺ-ում նույնպես այդպիսին եք` դատելով Ձեր ելույթներից, բայց այս հարցազրույցի ընթացքում, փորձենք վերանալ այդ ամենից: Ինչպիսի՞ն եք Դուք ընտանիքում, ընկերների ու մտերիմների հետ:
Իրականում բնավորությամբ շատ մեղ չեմ, բայց անկասկած ԱԺ-ից դուրս ավելի մեղմ եմ, թերևս` անմիջական: Բազմաթիվ առումներով նշել եմ, որ անկեղծությունը չափազանց կարևոր է բոլոր հարաբերություններում և բոլորի հետ հարաբերություններում, հատկապես անկեղծ եմ իմ ուսանողների հետ: Դուք էլ դա կփաստեք: Կան բնավորության գծեր, որոնք կազմում են մարդու էութենական հատկանիշներն, այդ առումով, բնականաբար ես չեմ կարող 100 տոկոսով փոխվել` այստեղ այլ Արփինե լինել, տանը բոլորովին այլ:
Ի՞նչ նախասիրություններ ունեք` գրքի, կինոյի և երաժշտության հարցում:
Չափազանց շատ սիրում եմ գիրք կարդալ: Հատկապես վերջին տարիներին` զբաղվածությամբ պայմանավորված յուրաքանչյուր նոր գրքի ընթերցանությունն ու ավարտին հասցնելը համարում եմ ձեռքբերում, որովհետև անում եմ առավելագույնը` հասցնելու համար:
Ո՞ր գիրքն է Ձեզ վրա մեծ ազդեցություն գործել:
Ամեն մի տարիքում ինչ-որ մի գիրք իր ազդեցությունը գործել է, բայց ինձ համար Օնորե դը Բալզակը մեծ դերակատարություն է ունեցել` իր տարբեր ստեղծագործություններով: Թերևս պատճառն այն է, որ մի ժամանակահատվածում` 17-18 տարեկանում, ես վերցրեցի Բալզակ, փորձեցի կարդալ` հասնելով գրքի կեսին, հասկացա, որ չեմ կարողանում ավարտին հասցնել այն:
Ո՞ր գրքի մասին է խոսքը` «Շուաններ», «Շագրենի կաշին», «Երեսնամյա կինը»:
«Երեսնամյա կինը», առաջինը վերցրել է այդ գիրքը, մինչև վերջ չկարողացա ավարտին հասցնել, բայց ընդամենը մեկ տարի անց Բալզակի ամբողջ ստեղծագործական մեզ հասանելի գրադարանը կարդացել եմ օրերի ընթացքում:
«Մարդկային կատակերգությո՞ւն»-ը` 10 հատո՞րը:
Այո, մեկ շնչով, չեմ կարող ասել` դա հոգեվիճակից էր, կարիք էի զգում ավելի խորը հատկանիշների, մարդկային էության բացահայտման: Ամեն դեպքում շատ մեծ ազդեցություն թողեց այն ինձ վրա, երկար ժամանակ դրանից հետո չէի կարողանում ոչինչ կարդալ: Գիրքը մարդու լավագույն ընկերն է, այդ ժամանակ դու ես անկեղծ, բաց ես այն ազդեցության առաջ, որը կարող է քո տվյալ գիրքն ունենալ, իսկ մարդիկ որպես կանոն ամբողջությամբ բաց երբեք չեն լինում, հոգին երբեք չեն մերկացնում, որպեսզի իրենց վրա ազդեցութուն թողնի X մարդը, երևույթը կամ էլ հանգամանքը: Գիրք կարդալիս` որպես կանոն հարյուր տոկոս անկեղծ են:
Ի՞նչ ֆիլմեր եք դիտում:
Հիմնականում ֆիլմեր չեմ դիտում:
Իսկ ի՞նչ երաժշտություն եք լսում:
Բազմազան: Տրամադրությամբ է պայմանավորված, կարող է դասական երաժշտություն լինել կամ էլ ռոք, անգամ ակումբային երաժշտություն, ամեն ինչ կախված է տրամադրությունից, հոգեվիճակից: «Հարդ ռոք» չեմ լսում, չեմ կարողանում, ինձ համար այդ երաժշտական ոճում արվեստային ոչինչ չկա:
Հոբբիներից խոսենք:
Ֆուտբոլ: Դիտում եմ, չեմ խաղում:
Կանանց ֆուտբոլային թիմ կա Հայաստանում, ցանկություն եղե՞լ է խաղալ այդ թիմի կազմում:
Երբևէ, միայն դիտել: Ժամանակին ավելի շատ էի դիտում, հիմա պակաս, բայց հետևում եմ: Ակումբային մակարդակով ֆուտբոլ ավելի շատ եմ սիրում, իսկ հավաքականների մակարդակով, բնականաբար, հետևում եմ խաղերին: Սիրածս թիմը «Ռեալ Մադրիդ»-ն է: Խնդրում եմ «Բարսելոնայի» բոլոր երկրպագուներին` ինձ չքարկոծել, բայց մեղքս ի՞նչ թաքցնեմ: Հավատարմություն մարդը պետք է կարողանա պահպանել, ցանկացած իրավիճակում, եթե անգամ գիտի, որ քարկոծվելու է: Տասը տարուց ավելի է երկրպագում եմ այդ թիմը:
Կարդում եմ Ձեր կենսագրությունն Ազգային ժողովի կայքում, այստեղ մի կետ կա, որի մասին կուզեի` խոսենք: «Ամուսնացած չէ», միգուցե 2015 թվականին այդ «Չ»-ն հեռացվի Ձեր կյանքից և ԱԺ-ի պաշտոնական կայքէջից:
Միգուցե, ինչո՞ւ` ոչ: Ես դեմ չեմ (ժպտում է-Գ.Թ.): Բայց «Չէ»-ն ունի իր օբյեկտիվ պատճառները, այսպես ասեմ` յուրաքանչյուրն իր կյանքում ունի իր ժամանակը, եթե դա «Չէ» է, ապա նշանակում է, որ դեռևս «Չ» տառը վերացնելու ժամանակը չի եկել, երբ գա, կվերանա ու կդառնա «Է» վերջում:
Դուք տոգորված եք բալզակյան շնչով, Բալզակը հզոր ռոմանտիզմ ունի:
Այո, բայց կարևոր քայլերի համար ռոմանտիզմը բավարար չէ: Դա այնպիսի որոշում է, որը պետք է կայացնել, ոչ միայն սրտով, այլ հոգով և ուղեղով` գիտակցելով` ինչ քայլ ես կատարում: Պատասխանատվությունը ոչ միայն քեզ համար է ու քո կյանքի, այլ նաև դիմացինի, առաջին հերթին պետք է պատասխանատվություն ստանձնես դիմացինի առջև:
Հարցազրույցը վարեց Գևորգ Թոսունյանը
Լուսանկարները՝ Զաքար Իսկանդարյանի
Նախագծի մտահաղացման հեղինակ` Կարեն Զադոյան
Կարդացեք նաև`
Ընտանիքում ես ավելի լիբերալ եմ և մեղմ. Էլինար Վարդանյան
«Իմ ընտանիքը բազմաթիվ զրկանքներ է տեսել». Զարուհի Փոստանջյան
«Այսօր հնարավորություն ունեմ ինքս նախաձեռնելու օրենքների փոփոխություններ»․Ռուզաննա Մուրադյան
