Նվիրատվությունը հնարավորություն է տալիս անձին կամ կազմակերպությանը իր գույքը անհատույց փոխանցել ուրիշին։ Սակայն միշտ չէ, որ նվիրատվությունը վերջնական է։ Օրենքը նախատեսում է որոշ դեպքեր, երբ նվիրատուն կարող է հետ պահանջել իր գույքը։ Սա կոչվում է նվիրատվության վերացում, և այն նախատեսված է նվիրատուի իրավունքները պաշտպանելու համար։
Ի՞նչ է նվիրատվության վերացումը․
Նվիրատվության վերացումը նշանակում է, որ նվիրատուն կամ նրա իրավահաջորդները կարող են դատարանի միջոցով պահանջել նվիրաբերված գույքի վերադարձը, եթե նվիրառուի վարքագիծը կամ իրավիճակը սպառնում է նվիրատուի իրավունքներին կամ նվիրաբերված գույքի պահպանությանը։
Որ դեպքերում է հնարավոր վերացնել նվիրատվությունը․
- Եթե նվիրառուն դիտավորյալ ոտնձգություն է կատարել նվիրատուի, նրա ընտանիքի անդամների կամ մերձավորների նկատմամբ, կամ պատճառել մարմնական վնասվածքներ։
- Եթե նվիրառուն դիտավորյալ մահացու վնաս է պատճառել նվիրատուին, այդ իրավունքն ունեն նվիրատուի ժառանգները դատարան դիմելու համար։
- Նվիրատուն կարող է պահանջել նվիրատվության վերացում, եթե նվիրաբերված գույքի պահպանությունը վտանգված է կամ կարող է տեղի ունենալ դրա անդառնալի կորուստ, հատկապես այն գույքի դեպքում, որն նվիրատուի համար նշանակություն ունի ոչ միայն նյութական, այլև ոչ նյութական արժեքով։
- Դատարանը իրավունք ունի որոշել, որ ոչ միայն ֆիզիկական անձը, այլև իրավաբանական անձը կամ անհատ ձեռնարկատերը պարտավոր է վերադարձնել նվիրաբերված գույքը օրենքով սահմանված կարգով։
- Նվիրատվության պայմանագրում կարող է նշվել, որ նվիրատուն իրավունք ունի վերացնել նվիրատվությունը, եթե նվիրատուն ապրի նվիրառուից ավելի երկար։
- Վերացման դեպքում նվիրառուն պարտավոր է վերադարձնել նվիրատուի նվիրած գույքը, եթե այն բնեղենով պահպանվել նվիրատվության վերացման պահին։
Նվիրատվության պայմանագիր կնքելուց առաջ կարևոր է ոչ միայն վստահությունը, այլև իրավական հետևանքների գիտակցումը։ Ցանկացած նման գործարք պահանջում է պատասխանատվություն երկու կողմերից, իսկ վիճահարույց դեպքերում՝ իրավական պաշտպանություն։