2013 թ-ին Սամվել Բաբայանի նամակն ուղղված Սերժ Սարգսյանին՝ Ղարաբաղյան հակամարտության վերաբերյալ

ԱՀ անվտանգության խորհրդի նախկին քարտուղար Սամվել Բաբայանի մամուլի ծառայությունը հայտարարություն է տարածել, որում նշվում է.

«Արցախյան 44-օրյա պատերազմը, ըստ էության, հետևանք էր հայկական երկու հանրապետությունների նախկին և ներկա իշխանությունների անգործության կամ էլ գուցե  ճիշտ հակառակը՝ գործունեության: Դեռ երկար ժամանակ հայկական և միջազգային հանրությունը շարունակելու է դատողություններ անել այն մասին, թե ինչու և ինչպես եռակողմ համաձայնությամբ ստորագրվեց կապիտուլյացիայի խայտառակ փաստաթուղթը:

Հայկական միջավայրում ետպատերազմյան շրջանում ծավալված հասարակական-քաղաքական գործընթացներն ակամա անհրաժեշտություն առաջացրեցին հրապարակելու 2013 թվականի հունիսին ՀՀ նախկին նախագահ Սերժ Սարգսյանին հղված Սամվել Բաբայանի ՆԱՄԱԿԻ ԱՄԲՈՂՋԱԿԱՆ ՏԱՐԲԵՐԱԿԸ, որում վերջինս ներկայացնում է հայկական երկու հանրապետությունների ազգային անվտանգության սպառնալիքները, այդ համատեքստում զինված ուժերում առկա խնդիրները, ինչպես նաև դրանք հաղթահարելու ուղիները: Նամակը կարելի է որակել որպես ռազմական գործչի, փորձագետի վերլուծություն և դրա հիման վրա գծված ճանապարհային քարտեզ, որին պարտավոր էին արձագանքել իշխանությունները և որի անտեսումը հանգեցրեց ներկա իրավիճակին:

Նամակի տեքստը կցվում է»:

«Հայաստանի Հանրապետության նախագահ

պարոն Սերժ Սարգսյանին

Հարգելի´ Սերժ Ազատի,

Ազգի շահերն ու Հայրենիքի ճակատագիրն են ինձ հարկադրում դիմել Ձեզ սույն ուղերձով: Մեր հարաբերություններն այսօր կապված են միմյանց ներուժի և ծառայությունների թերըմբռնման հետ: Սակայն, գնահատելով Հայաստանի և Լեռնային Ղարաբաղի անվտանգության առջև ծառացած սպառնալիքները, մենք պարտավոր ենք մի կողմ թողնել անձնական հավակնությունները, ղեկավարվել միմիայն բարձրագույն ազգային շահերով, հայոց պետության պաշտպանական ներզորության ամրապնդման նկատառումներով:

Վերլուծելով Հայաստանի և Ադրբեջանի ռազմական ներուժն ու անցկացվող զորավարժությունները`գալիս եմ այն եզրահանգման, որ ներկայում մեր կողմի զորավարժությունների մարտավարությունը նշանակալիորեն զիջում է հակառակորդին և գտնվում է 20-րդ դարի մակարդակի վրա: Միևնույն ժամանակ, Ադրբեջանի սպառազինության մեջ մտնող մարտական տեխնիկան, զենքն ու ժամանակակից մարտի վարման տակտիկան զգալիորեն բարձրացնում են նրա հարձակողական հնարավորությունները, և հակառակորդի համար դժվարություն չի ներկայացնի 10 օրվա ընթացքում հաջող կայծակնային ռազմարշավ իրականացնել ընդդեմ ԼՂՀ Պաշտպանության բանակի:

Իմ կարծիքը հիմնվում է Ադրբեջանի զինված ուժերի սպառազինության, մարտավարական պատրաստության և հագեցվածության մասին գնահատականի վրա: Ղարաբաղյան հակամարտության գոտում ենթադրաբար 2014 թվականի ապրիլ-մայիսին ռազմական գործողությունների վերսկսման անհանգստությունը պայմանավորված է նրանով, որ`

Ներկայում Ադրբեջանի իշխանությունները վերջնագիր են ներկայացրել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի անդամներին՝ պահանջելով ստիպել Հայաստանին մինչև 2013թ. վերջը ստորագրել փաստաթուղթ ղարաբաղյան հարցում զիջումների վերաբերյալ` ընդսմին գիտակցելով, որ Երևանը չի կարող համաձայնել առաջարկված «փոխզիջման» տարբերակին:

ԵԱՀԿ շրջանակային փաստաթղթի համապատասխան նախագիծը Ձեզ է փոխանցվել ստորագրման և դրանում հայտարարված սկզբունքների համաձայն բանակցային գործընթացի հետագա շարունակման համար.

2013 թվականին ավարտվում են մի շարք արտասահմանյան պետությունների հետ Ադրբեջանի՝ սպառազինության և մարտական տեխնիկայի գնման ռազմական պայմանագրերի ժամկետները:
Մինչև 2014 թվականի փետրվարը պլանավորվում է Ադրբեջանի և Թուրքիայի միջև երկաթուղային հաղորդակցության բացում` Վրաստանի տարածքով:
Նույն 2014 թվականի փետրվարին Ադրբեջանը երկու ռազմական արբանյակներ կարձակի, ինչը իսրայելական արտադրության անօդաչու սարքերի հետ մեկտեղ էապես կավելացնի նրա ռազմահետախուզական հնարավորությունները:

Ըմբռնելով հայկական կողմի համար ստեղծված վիճակի ամբողջ կործանարարությունը` իմ լռությունը պաշտպանության հարցերում հավասարազոր կլիներ դավաճանության: Մեզ մնում է ծայրահեղ սահմանափակ ժամանակ (փաստացի 10 ամիս) իրադրությունը փոխելու համար:

Այս կապակցությամբ անհրաժեշտ եմ համարում փոխել հակառակորդի հավանական հարվածը կասեցնելու ուղղությամբ հայոց զորքերի նախապատրաստման մարտավարությունը` մարտական գործողությունների նախաձեռնությունը խզելու, անձնակազմի կորուստները նվազագույնի հասցնելու և միաժամանակ թշնամուն մարտի սեփական պայմանները թելադրելու նպատակով: Սրա համար անհրաժեշտ է ձեռք բերել արդիական սպառազինության և մարտական տեխնիկայի հետևյալ տեսակները (ցուցակը կցվում է), ինչի շնորհիվ մենք ի զորու կլինենք ինչպես հաղթելու հակառակորդին, այնպես էլ` հետաձգելու ռազմական գործողությունների սկսման ժամկետները:

Հակառակ դեպքում մենք մեծ կորուստներ կտանք և կստանանք նշանակալի նյութական ավերածություններ, ինչը կհանգեցնի ռազմական պարտության, Արցախում մեր ձեռքբերումների կորստյան, մի քանի հազար նոր փախստաակնների և տնտեսական կոլապսի Հայաստանում:

Եթե մենք ի վիճակի չենք ձեռք բերելու առաջարկվող ռազմական տեխնիկան` ժամանակի սահմանափակության հաշվառումով կամ այլ պատճառներով, ապա մնում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի կողմից առաջարկվող քաղաքական զիջումների տարբերակը, որով հնարավոր կլինի խուսափել անիմաստ արյունահեղությունից, անթիվ-անհամար զոհերից, ազգային տնտեսության քայքայումից և ռազմական ամբոջական պարտությունից:  Այսպիսի կարծիքը հիմնավորված է տարածաշրջանի ռազմա-քաղաքական իրավիճակի օբյեկտիվ գնահատականով, ոչ թե պարտվողական տրամադրություններով:

Իմ առաջարկած ուղին, կարծում եմ, միակ ճշմարիտն է, որը թույլ կտա մեզ նվազագույն կորուստներով տանել 100%-անոց ռազմական հաղթանակ և հակառակորդին պարտադրել հայկական կողմի համար շահեկան պայմաններով քաղաքական փաստաթղթի ստորագրում: Ձեռք բերելով նշված սպառազինությունն ու մարտական տեխնիկան` մենք էապես (3-4 անգամ) կխնայենք մարդկային ռեսուրսը: Այսպիսով, սույն առաջարկությունը հաշվի է առնում մեր կողմի մարդկային հնարավորությունների սահմանափակությունը և չի պահանջում մասշտաբային զորահավաք:

Միաժամանակ առաջարկվող ռազմական տեխնիկայի մարտական հնարավորությունները կաթվածահար կանեն հակառակորդի նախաձեռնությունը, թույլ կտան զրկել նրան հարձակողական ունակություններից, վերահսկել կրակի խտությունը, ոչնչացնել օդուժի և հրետանու ոլորտում Ադրբեջանի ունեցած գերազանցությունը, ինչպես նաև ձեռնամուխ լինել ԼՂՀ Պաշտպանության բանակի հակահարձակմանը:

Ես պատրաստ եմ, Ձեր ներկայությամբ, Հայաստանի պաշտպանության նախարարության ռազմական մասնագետների և փորձագետների հետ համատեղ քննարկելու իմ առաջարկած` հայոց բանակի արդիականացման և ղարաբաղյան հակամարտության գոտում մարտական գործողությունների վարման տակտիկայի տարբերակը, թե ինչպես կարելի է ռազմարվեստի տեսության և պրակտիկայի տեսանկյունից մղել առաջիկա պատերազմը: Վստահ եմ, որ ռազմական մասնագետները 100%-ով կհամաձայնեն իմ առաջարկություններին: Իսկ եթե նրանք ծանոթանան ձեռքբերման համար առաջարկվող սպառազինության և ռազմական տեխնիկայի ցուցակի մարտավարատեխնիկական բնութագրերին, ապա իմ անձնական ներկայությունը կարող է կորցնել իմաստը:

Այսպիսով, իմ առաջարկությունները ոչ մի կերպ կապված չեն կարիերային աճի անձնական մտահոգությամբ, այլ թելադրված են դրության իրատեսական գնահատանքով և ազգի շահերով: Օբյեկտիվորեն գնահատելով Հայաստանի ֆինանսատնտեսական իրավիճակը `կարծում եմ նպատակահարմար է օգտագործել Ձեր` որպես Հայաստանի պետության ղեկավարի հեղինակությունը` համախմբելու հայկական Սփյուռքի և հայկական բիզնես-միջավայրի ֆինանսական ներուժը` վերը նշված խնդիրները լուծելու համար: Հակառակ դեպքում, մեր կողմի պարտությունը հայկական բիզնեսի ներկայացուցիչների համար կհանգեցնի ֆինանսական և անձնական կորուստների:

Հիշյալ հիմնահարցերի լուծման ձգձգումն ու անվճռականությունը կանդրադառնան ազգային աղետով:

Հուսով եմ և ապավինում եմ ստեղծված իրավիճակի խորության Ձեր ըմբռնմանը և քաղաքական ողջամտությանը:

Սամվել Բաբայան

26 հունիսի, 2013թ.»:

Իրավաբան.net

Հետևեք մեզ Facebook-ում

  Պատուհանը կփակվի 6 վայրկյանից...   Փակել