Պետական գնումների ոլորտում թերևս ամենաաչքի զարնողը ավտոմեքենաների ձեռքբերման պայմանագրերն են: Պարզվում է միայն 2015 թվականի ընթացքում շրջանակային համաձայնագրերով ձեռք է բերվել շուրջ 2 միլիարդ դրամի (1 944 421 000) ավտոմեքենա. այս մասին տեղեկանում ենք Գնումների աջակցման կենտրոնի տարեկան հաշվետվությունից: Նշենք նաև, որ 2014 թվականին ձեռք է բերվել 1 461 689 510 դրամի, իսկ 2013-ին՝ 647 669 000 դրամի ավտոմեքենա: Այս երկու տարիներին առաջատար դիրքերում եղել է պաշտպանության նախարարությունը. 2014-ին ձեռք է բերել 626 195 000 դրամի ավտոմեքենա, իսկ 2013-ին՝ 325 109 000 դրամի:
2015-ի ընթացքում, ըստ պատվիրատուների, շրջանակային համաձայնագրերով ձեռք բերված ավտոմեքենաների գնման պայմանագրերի պատկերն այսպիսին է.
Միևնույն ժամանակ, շրջանակային պայմանագրերի հաշվետվություններում ներկայացված գնումների ընդհանուր և տարեկան հաշվետվություններում առկա ցուցանիշները միմյանց չեն համապատասխանում: Այսպես, շրջանակային պայմանագրերի հաշվետվության համաձայն, մեր հաշվարկները ցույց են տալիս, որ 2015 թվականների ընթացքում պետության կարիքների համար գնվել է 38 ավտոմեքենա և ծախսվել է 383.38 միլիոն դրամ: Այսինքն, այս երկու հաշավետվությունների ներկայացրած տվյալների տարբերությունը ավելի քան 1.5 միլիարդ դրամ է: Եվ անհայտ է մնում, թե այդ տարբերությունը կազմող ահռելի գումարով ի՞նչ ավտոմեքենաներ են գնվել և որ ընկերություններից:
Իրավաբան.net-ի հետ զրույցում տնտեսական հարցերով փորձագետ Արտակ Մանուկյանը նշում է, որ այս խնդիրը իր կողմից նույնպես նկատվել է. «Այո, այդ խնդիրը կա և կա նաև մեկ անձից կատարվող գնումների դեպքում: Եթե մտնենք e-gov.am-ում ներկայացված գնումները ձեռքով հաշվարկենք, ապա կտեսնենք, որ քանակը, գումարը չեն համապատասխանում»: Փորձագետը նշում է նաև, որ այս տարբերության պատճառ կարող է լինել այն, որ պայմանագիրը կնքված սակայն հետագայում չեղյալ համարված լինել, սակայն սա արդարացում չի կարող լինել. կարող են հաշվետվություններում ներկայացնել, որ տվյալ պայմանագրով գնումը չի կատարվել: Մյուս կողմից՝ պետական կառույցները պարտավոր են միմյանց հետ համագործակցել՝ հստակ վիճակագրություն ցույց տալու համար:
Ինչևէ, ներկայացված ներկայացնում ենք, թե 2015 թվականի ընթացքում շրջանակային պայմանագրերով որ պետական կառույցները որ ընկերություններից ինչ արժողությամբ մեքենաներ են գնել:
Այսպես, 2015 թվականի ապրիլ ամսին ոստիկանությունը «Տոյոտա-Երևան» ընկերությունից ձեռք է բերել 1 հատ սեդան թափով և 2.5լ շարժիչի ծավալով մեքենա, որի արժեքը եղել է 15.8 միլիոն դրամ և 26 հատ 1.6լ շարժի հզորությամբ մեքենա՝ 11 միլիոն դրամ արժողությամբ, այսինքն՝ ընդհանուր 286 միլիոն դրամ: Այս նույն ամսվա ընթացքում ոստիկանությունը «Մեգնա» ընկերությունից ձեռք է բերել ևս 3 սեդան թափքով ավտոմեքենա, որոնց արժեքը եղել է մոտ 7 միլիոն դրամ: Այսինքն, այս ամսվա ընթացքում ձեռքբերված 30 ավտոմեքենաների համար վճարվել է 322 միլիոն 785 հազար դրամ:
2015 թվականի հուլիսին մեքենա է ձեռքբերել Սննդամթերքի անվտանգության պետական ծառայությունը: «Կարկոմավտո» ընկերությունից 14.5 միլիոն դրամով գնվել է 1 հատ ամենագնաց մեքենա:
2015-ի սեպտեմբերին ոստիկանությունը ևս 1 հատ սեդան թափքով ավտոմեքենա է ձեռքբերել «Կարկոմավտո» ընկերությունից և վճարել է 5.8 միլիոն դրամ:
2015-ի հոկտեմբերին էկոնոմիկայի նախարարությունն է «Տոյոտա Երևան» ընկերությունից ձեռքբերել 1 հատ մարդատար ավտոմեքենա՝ վճարելով 10 միլիոն դրամ:
2015-ի նոյեմբերին ոստիկանությունը ևս մեկ հատ սեդան թափքով մեքենա է ձեռքբերել և վճարել է 5.73 միլիոն դրամ: Գնումը կատարվել է «Էյչ գրուպ» ընկերությունից:
2015-ի դեկտեմբերի 2 հատ ամենագնաց մեքենաներ էէ ձեռք բերել տարածքային կառավարման և արտակարգ իրավիճակների նախարարությունը: «Կարկոմավտո» ընկերությունից գնվել է 3 հատ 5.7 միլիոն դրամ արժեքով և 1 հատ 7.5 միլիոն դրամանոց մեքենա: Ընդհանուր առմամաբ վճարվել է 24.6 միլիոն դրամ:
Ընդհանուր առմամբ, 2015 թվականի ընթացքում շրջանակային համաձայնագրերով պետական կառույցները ձեռք են բերել 38 ավտոմեքենա և վճարվել է 383.38 միլիոն դրամ կամ շուրջ 800 հազար դոլար:
Միևնույն ժամանակ նշենք, որ Իրավաբան.net-ը ֆիքսել է 2015 թվականի ընթացքում կատարված այլ մեքենաների գնումներ նույնպես: Օրինակ, պաշտպանության նախարարությունը «Կարկոմավտո» ընկերությունից գնել է 2 հատ ամենագնաց մեքենա. «Նիսան Պատրոլ 5.6» մեքենայի համար վճարվել է 35.8 միլիոն դրամ (շուրջ 75 հազար ԱՄՆ դոլար) և «Շեվրոլետ Կապտիվա 3.0»-ի համար՝ 17.5 միլիոն դրամ (շուրջ 37 հազար ԱՄՆ դոլար):
Աստղիկ Կարապետյան
Իրավաբան.net