«Բնապահպանությունը մի տեսակ դարձել է ավելի շատ զբաղմունք, ապրելակերպ, որովհետև այդպիսի մասնագիտություն չկա, կա շրջակա միջավայրի գիտություն կամ էկոլոգիա։ Բնապահպանությունը պիտի լինի բոլորիս մեջ, պիտի հասկանանք, որ ունենք մի երկրագունդ, մի բնություն, և պետք է ապրենք այդ տան մեջ»,-Iravaban.net-ի հետ զրույցում ասում է Գիտությունների ազգային ակադեմիայի էկոլոգանոոսֆերային հետազոտությունների կենտրոնի տնօրեն Լիլիթ Սահակյանը։

Նրա խոսքով՝ ինչպես բնապահպանության, այնպես էլ մյուս բնագավառների մասին կարծիք հայտնելիս պետք է շատ զգույշ լինել, քանի որ կարծիքը, բնորոշում տալն այլ բան է, իսկ փորձագիտական գնահատականը, գիտական հետազոտությունը, տվյալը՝ այլ։

Մասնագետը խոսել է նաև այն մասին, թե ինչպիսի՞ կարծիքը կարող է համարվել գիտական և մասնագիտական։

Գիտական կարծիքը բնապահպանական ոլորտում ձևավորվում է հիմնավորված մեթոդաբանության, երկարաժամկետ դիտարկումների և բազմաբնույթ վերլուծությունների հիման վրա։ Արժանահավատ փորձագիտական գնահատական ստանալու համար անհրաժեշտ է օգտագործել չափելի տվյալներ, կիրառել ստանդարտացված մեթոդներ, և արդյունքները հաստատել բազմակի փորձարկումներով։ Շրջակա միջավայրի վերաբերյալ գիտական վերլուծությունները պետք է ներառեն էկոհամակարգերի գործառույթների, բիո-տարբերակության փոփոխության, մթնոլորտային և հողային ռեսուրսների վիճակի համապարփակ գնահատում։

Գիտության մեջ ընդունված է, որ յուրաքանչյուր բնապահպանական պնդում կամ կանխատեսում պետք է հիմնված լինի հետևողականորեն հավաքագրված փաստերի վրա և ստուգված լինի վիճակագրական վերլուծությամբ։ Օրինակ, անտառահատումների ազդեցությունը կլիմայի փոփոխության վրա ապացուցվել է բազմաթիվ երկարաժամկետ մոնիթորինգային ծրագրերի միջոցով, որոնք ցույց են տվել ածխածնի կլանման կարողության նվազումը և կենսաբազմազանության կորստի աճը։

Բնապահպանական խնդիրների վերաբերյալ հասարակական կարծիքի և գիտական եզրակացությունների տարբերությունը հաճախ բխում է մեթոդաբանական մոտեցումների բացակայությունից հասարակական քննարկումներում։ Այն դեպքում, երբ գիտական հետազոտություններում օգտագործվում են մոդելավորումներ, դաշտային դիտարկումներ և լաբորատոր վերլուծություններ, հանրային խոսույթում հաճախ գերակշռում են զգացմունքային կամ ենթադրական բնույթի տեսակետներ, որոնք կարող են շեղել ուշադրությունը իրական վտանգներից։

Այս առումով, բնապահպանական կրթության զարգացումը կարևոր նախապայման է հասարակության գիտակցված մասնակցության ապահովման համար։ Հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ էկոլոգիական գիտելիքների մակարդակի բարձրացումը ուղղակիորեն ազդում է բնապահպանական վարքագծի վրա, ավելացնելով վերամշակման, էներգախնայողության և կայուն սպառման գործելակերպը։

Ըստ միջազգային փորձի՝ այն երկրներում, որտեղ բնապահպանական կրթությունը ներառված է ազգային կրթական ծրագրերում, նկատվում է ավելի բարձր մակարդակի պատասխանատվություն շրջակա միջավայրի հանդեպ և ավելի արդյունավետ հանրային մասնակցություն բնապահպանական քաղաքականությունների ձևավորման գործընթացներին։

Մանրամասները՝ տեսանյութում։