Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Վահրամ Դումանյանը դեկտեմբերի 5-ին հրաման է ստորագրել, որով սահմանել է պետական հանրակրթական ուսումնական հաստատության տնօրենի ատեստավորման կարգը՝ համաձայն հավելվածի:
Iravaban.net-ը հայտնում է, որ հրամանն ուժի մեջ է մտնելու 2023 թվականի հունվարի 1-ից։
Կ Ա Ր Գ
ՊԵՏԱԿԱՆ ՀԱՆՐԱԿՐԹԱԿԱՆ ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՀԱՍՏԱՏՈՒԹՅԱՆ ՏՆՕՐԵՆԻ ԱՏԵՍՏԱՎՈՐՄԱՆ
1. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ
1. Սույն կարգով կարգավորվում են պետական հանրակրթական ուսումնական հաստատության (այսուհետ` ուսումնական հաստատություն) տնօրենի (այսուհետ՝ տնօրեն) ատեստավորման հետ կապված հարաբերությունները:
2. Ատեստավորումն ուսումնական հաստատությունում տնօրենի զբաղեցրած պաշտոնին համապատասխանության որոշման գործընթացն է:
3. Տնօրենի ատեստավորումն իրականացվում է «Հանրակրթության մասին» օրենքով (այսուհետ` օրենք), սույն կարգով և այլ իրավական ակտերով սահմանված կարգերով:
4. Տնօրենի ատեստավորման գործընթացն իրականացվում է պարզ ընթացակարգով՝ դպրոցի զարգացման ծրագրի կատարման արդյունքների հիման վրա՝ փաստաթղթային եղանակով։
2. ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՀԱՍՏԱՏՈՒԹՅԱՆ ՏՆՕՐԵՆԻ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԿԱՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
5. Տնօրենի մասնագիտական կարողությունները տնօրենի գիտելիքների, աշխատանքային գործունեության, պատասխանատվության շրջանակն է, որը նպաստում է հաստատության զարգացման ծրագրի պահանջների արդյունավետ կատարմանը։
6. Տնօրենի մասնագիտական կարողություններին ներկայացվող պահանջները բաժանվում են երեք խմբի.
1) կառավարչական գիտելիքներ.
2) մասնագիտական գործունեության ձևեր.
3) կառավարչական հմտություններ:
7. Կառավարչական գիտելիքներն են ՝
1) օրենսդրության իմացություն.
2) կառավարման և ղեկավարման տեսությունների իմացություն.
3) սովորողին ցուցաբերվող աջակցության ռազմավարությունների և մեթոդների իմացություն.
4) ինքնազարգացման և մանկավարժական աշխատողների մասնագիտական զարգացման, որակավորման բարձրացմանն ուղղված ռազմավարությունների և մեթոդների իմացություն։
8. Մասնագիտական գործունեության ձևերն են՝
1) ուսումնական հաստատության զարգացման և ուսումնական տարվա աշխատանքների պլանավորում.
2) ներդպրոցական վերահսկողություն.
3) ռեսուրսների և ժամանակի կառավարում.
4) տեղեկատվական հաղորդակցական տեխնոլոգիաների (այսուհետ՝ ՏՀՏ) ինտեգրում.
5) մասնագիտական զարգացման համար պատասխանատվության ստանձնում.
6) կրթական քաղաքականությունների, միջազգային փորձի իմացություն և նորարարությունների ներդնում ու տեղայնացում.
7) մասնագիտական բարեվարքության և ժողովրդավարական արժեքների իմացություն և պահպանում:
9. Կառավարչական հմտություններն են՝
1) կառավարչական գիտելիքների զարգացում.
ա.տնօրենը տիրապետում է հանրակրթության պետական չափորոշիչը.
բ. տնօրենը տիրապետում է առարկայական չափորոշիչներին և ծրագրերին.
գ. տնօրենը տիրապետում է ուսումնական հաստատության կառավարման և ղեկավարման տեսություններին.
դ.տնօրենը կարող է առանձնացնել ուսումնական հաստատության կառավարման հիմնական բաղադրիչները.
ե. տնօրենը կարող է գնահատել ուսումնական հաստատության զարգացման համար առանձնացված բաղադրիչների անհրաժեշտության մակարդակը։
2) ուսումնական հաստատության զարգացման և ուսումնական տարվա աշխատանքների պլանավորում.
ա. տնօրենը տիրապետում է ուսումնական հաստատության զարգացման ծրագրին ներկայացվող պահանջներին.
բ. տնօրենը կարողանում է մշակել ուսումնական հաստատության զարգացման ծրագիրը.
գ. տնօրենը կարողանում է կազմել ուսումնական տարվա ուսումնական աշխատանքների աշխատանքային պլանը զարգացման ծրագրի, հանրակրթության պետական չափորոշչի, առարկայի չափորոշչի, առարկայի ծրագրի պահանջներին, ուսումնական պլանով առարկային հատկացված ժամաքանակին և գնահատման մեթոդաբանությանը համապատասխան.
3) ներդպրոցական վերահսկողություն.
ա. տնօրենը կարողանում է իրականացնել ներդպրոցական վերահսկողություն, մշտադիտարկել բոլոր մանկավարժական աշխատողների աշխատանքը, գնահատել նրանց աշխատանքի արդյունավետությունը.
բ. տնօրենը կարողանում է ընտրել և կիրառել վերահսկողության արդյունավետ մեթոդներ, այդ թվում՝ օգտագործել ՏՀՏ գործիքներ՝ ըստ անհրաժեշտության.
գ. տնօրենը կարողանում է կառավարել կրթական միջավայրը, բոլոր սովորողների համար ապահովել ուսումնառության հավասար պայմաններ.
դ. տնօրենը կարողանում է մշտադիտարկել բոլոր մանկավարժական աշխատողների աշխատանքը.
4) ռեսուրսների և ժամանակի կառավարում.
ա. տնօրենը, աշխատանքի բնույթին համապատասխան, կարողանում է օգտագործել կառավարչական և կրթական ռեսուրսները.
բ. տնօրենը կարողանում է արդյունավետ պլանավորել և օգտագործել աշխատաժամանակը:
5) ՏՀՏ ինտեգրում.
ա. տնօրենը կարողանում է ընտրել կառավարման այնպիսի ռազմավարություններ, որոնց համար նպատակահարմար է կիրառել ՏՀՏ.
բ. տնօրենը կարողանում է իրականացնել հեռավար և համակցված կառավարում՝ ըստ անհրաժեշտության.
գ. տնօրենը կարողանում է ՏՀՏ կիրառմամբ պլանավորված աշխատանքի իրականացումը և հաշվետվողականությունը դարձնել ավելի մատչելի.
դ. տնօրենը կարողանում է իրականացնել ներդպրոցական վերահսկողություն՝ ՏՀՏ գործիքներով.
6) մասնագիտական զարգացման համար պատասխանատվության ստանձնում.
ա. տնօրենը կարողանում է օբյեկտիվորեն գնահատել իր և ուսումնական հաստատության մանկավարժական աշխատողների մասնագիտական զարգացման կարիքները.
բ. տնօրենն ապահովում է ուսումնական հաստատության մանկավարժական աշխատողների մասնակցությունը մասնագիտական զարգացմանը նպաստող առկա և հեռավար դասընթացներին, վերապատրաստումներին նրանց կարիքների համապատասխան.
գ. տնօրենը կարողանում է կիրառել դասընթացների և վերապատրաստումների ընթացքում ձեռք բերած գիտելիքները.
7) կրթական քաղաքականության իմացություն և մասնակցություն.
ա. տնօրենն իր աշխատանքն ու մասնագիտական գործունեությունն իրականացնում է հանրակրթության բնագավառի օրենսդրության պահանջներին համապատասխան.
բ. տնօրենը մասնակցում է կրթական քաղաքականության վերաբերյալ քննարկումներին.
գ. տնօրենը գործող կրթական քաղաքականության բարելավման նպատակով ներկայացնում է առաջարկություններ.
8) մասնագիտական բարեվարքություն և ժողովրդավարական արժեքներ.
ա. տնօրենը կազմակերպում է իր աշխատանքը՝ մասնագիտական բարեվարքության կանոններին համապատասխան.
բ. տնօրենը կարողանում է ստեղծել առողջ բարոյահոգեբանական, փոխադարձ հարգանքի մթնոլորտ, աջակցում է գործընկերներին, ուսումնական հաստատության մանկավարժական աշխատողներին, սովորողներին և նրանց ծնողներին (օրինական ներկայացուցիչներին).
գ. տնօրենն ունի վերլուծական և քննադատական մտածողություն.
դ. տնօրենը կարողանում է կողմնորոշվել և որոշումներ կայացնել՝ ըստ իրավիճակի.
ե. տնօրենը նպաստում է ժողովրդավարության և արդարության արժևորմանը.
3. ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ՄԵԹՈԴԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ
10. Ուսումնական հաստատության տնօրենի ատեստավորման գործընթացն իրականացվում է հետևյալ փաստաթղթերի հիման վրա.
1) ուսումնական հաստատության զարգացման ծրագիր,
2) ուսումնական հաստատության ուսումնադաստիարակչական աշխատանքների տարեկան պլաններ, տնօրենի վերջին նշանակումից հետո՝ պաշտոնավարման բոլոր տարիների համար,
3) ուսումնական հաստատության ուսումնադաստիարակչական աշխատանքների տարեկան պլանով նախատեսված ներդպրոցական վերահսկողության արդյունքների վերլուծություն՝ տնօրենի վերջին նշանակումից հետո՝ պաշտոնավարման բոլոր տարիների համար,
4) զարգացման ծրագրի կատարման ամենամյա հաշվետվություններ և կառավարման խորհրդի կողմից տրված եզրակացություններ,
5) դպրոցում իրականացված ստուգումների, արտաքին գնահատումների, մշտադիտարկումների արդյունքների մասին տեղեկություններ,
6) դպրոցում իրականացված լրացուցիչ ու այլընտրանքային ծրագրերի արդյունքների մասին տեղեկություններ։
11. Ատեստավորվող տնօրենի կողմից ներկայացված փաստաթղթերը գնահատվում են ըստ զարգացման ծրագրի բաղադրիչների.
1) հաստատության գործունեություն.
2) իրավիճակի վերլուծություն.
3) նպատակների և խնդիրների սահմանում.
4) սահմանված նպատակների և խնդիրների իրականացումն ապահովող գործողությունների և միջոցառումների ժամանակացույց.
5) պատասխանատուներ.
6) արդյունքների գնահատման չափանիշներ.
7) ռիսկեր.
8) գործընթացի կազմակերպման համար անհրաժեշտ միջոցներ և նյութատեխնիկական պարագաներ։
12. Յուրաքանչյուր բաղադրիչի գնահատման համար սահմանվում է 4 վարկանիշ.
1) Արդյունավետ – 9-10 միավոր
2) Զարգացնող – 7-8 միավոր
3) Բավարար – 4-6 միավոր
4) Ոչ արդյունավետ – 0-3 միավոր
13. «Արդյունավետ» է գնահատվում տնօրենի աշխատանքը, եթե սույն կարգի 17-րդ կետով սահմանված՝ զարգացման ծրագրի բոլոր բաղադրիչների հանրագումարի նվազագույնը 70%-ը գնահատվել է «Արդյունավետ:
14. «Զարգացնող» է գնահատվում տնօրենի աշխատանքը, եթե սույն կարգի 17-րդ կետով սահմանված՝ զարգացման ծրագրի բոլոր բաղադրիչների հանրագումարի նվազագույնը 70%-ը գնահատվել է «Զարգացնող»:
15. «Բավարար» է գնահատվում տնօրենի աշխատանքը, եթե սույն կարգի 17-րդ կետով սահմանված՝ զարգացման ծրագրի բոլոր բաղադրիչների հանրագումարի նվազագույնը 70%-ը գնահատվել է «Բավարար», սակայն արդյունքների էական բարելավման կարիք կա, որի դեպքում տնօրենին կարող է առաջարկվել բարելավել մասնագիտական կարողությունները` մասնակցելով կրթության պետական կառավարման լիազորված մարմնի (այսուհետ՝ նախարարություն) կողմից երաշխավորված՝ տնօրենի մասնագիտական զարգացման դասընթացների: Տնօրենին առաջարկվում է իրականացնել նախարարության կողմից մշակված բովանդակությամբ և ժամանակացույցով բարելավման ծրագիր:
16. «Ոչ արդյունավետ» է գնահատվում տնօրենի աշխատանքը, եթե սույն կարգի 17-րդ կետով սահմանված՝ զարգացման ծրագրի բոլոր բաղադրիչների հանրագումարի նվազագույնը 50%-ը գնահատվել է «Ոչ արդյունավետ», որը հիմք է սույն կարգի 27-րդ կետի 2-րդ ենթակետով սահմանված եզրակացություն ընդունելու համար։
17. Հաստատության զարգացման ծրագրի գնահատման սանդղակներն՝ ըստ զարգացման ծրագրի բաղադրիչների։
Շարունակությունը՝ այստեղ։