Իրավաբանների հայկական ասոցիացիան, Տնտեսական զարգացման և հետազոտությունների կենտրոնը (EDRC) և Ագորա Սենթրլ Յուրոփ կազմակերպությունները համագործակցաբար իրականացնում են «Բյուջեներ քաղաքացիների համար (B4C)» ծրագիրը՝ Եվրոպական միության ֆինանսական աջակցությամբ:
Ծրագիրը, համագործակցելով ՀՀ Ֆինանսների նախարարության և ծրագրային չորս ոլորտներում (սոցիալական պաշտպանություն, կրթություն, արդարադատություն և գյուղատնտեսություն) քաղաքականություն մշակող պետական մարմինների հետ, նպատակ է հետապնդում նպաստել պետական բյուջետային գործընթացներին քաղաքացիական հասարակության մասնակցության ընդլայնմանը, խթանել Հայաստանում ներառական և թափանցիկ բյուջետային գործընթացները:
Հունիսի 27-ին կազմակերպված միջոցառումը նպատակ ունի ուժեղացնել քաղաքացիական հասարակության կազմակերպությունների (ՔՀԿ) դերը բյուջետային գործընթացում, նպաստել ՔՀԿ հատվածի ավելի սերտ հաղորդակցությանը՝ սոցիալական պաշտպանության ոլորտի առաջնահերթությունների ձևավորման և բյուջետային հարցերով որոշումների կայացման գործընթացներում։
Կարինե Հարությունյանը շնորհակալություն հայտնեց ներկաներին և նշեց, որ ուրախ է, որ քաղաքացիական հասարակության և Աշխատանքի ու սոցիալական հարցերի նախարարության ջանքերը միավորվել են։ Նա համառոտ խոսեց ծրագրի մասին.
«Բյուջեներ քաղաքացիների համար» ծրագրի նպատակն է նպաստել բյուջետային գործընթացներում քաղաքացիական հասարակության մասնակցության ընդլայնմանը, պարզեցնել, բարելավել և թափանցիկ դարձնել բյուջետային գիտելիքը և այն փոխանցել քաղաքացիական հասարակությանը։ Ծրագիրը նաև նպատակ ունի աջակցել քաղաքացիական հասարակությանը՝ դառնալու ակտիվ մասնակից այս գործընթացներում»,- նշեց Հարությունյանը։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
https://youtu.be/GhumMD94QyU?si=URa5ixn2GIxB7QLQ
«Բյուջեներ քաղաքացիների համար» ծրագրի ղեկավար, Իրավաբանների հայկական ասոցիացիայի նախագահ Կարեն Զադոյանն իր խոսքում ընդգծեց, որ հիմնական նպատակը քաղաքացիական հասարակության կազմակերպությունների կարողությունների հզորացումն է՝ բյուջետային գործընթացների մշտադիտարկման և շահերի պաշտպանության իրականացման համար։
«Ծրագիրն առանձնահատուկ է նրանով, որ մենք փորձում ենք ստեղծել նոր ավելացված արժեք․ վերապատրաստում ենք երիտասարդ մասնագետների և նրանց մեկ տարով, աշխատանքային պայմանագրով ուղղորդում քաղաքացիական հասարակության կազմակերպություններին, որպեսզի նրանք օգնեն այդ կազմակերպություններին զարգացնելու իրենց բյուջետային կարողությունները»,- նշեց Կարեն Զադոյանը։
Նրա խոսքով՝ ծրագրի շրջանակներում արդեն իրականացվել է դրամաշնորհների մեկ փուլ, որի ընթացքում չորս կազմակերպություն մշտադիտարկում է իրականացնում ծրագրի թիրախ մի քանի ոլորտներում։ «Այժմ գտնվում ենք երկրորդ փուլում և շուտով նոր դրամաշնորհներ կտրամադրենք հասարակական կազմակերպություններին»,- հավելեց նա։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
https://youtu.be/smtuOrd7HQc?si=ckeqhcWvzLjchLQE
Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության գլխավոր քարտուղար Սամվել Մուրադյանը հույս հայտնեց, որ հանրային հատվածն ավելի ակտիվ կմասնակցի ծրագրին և հետաքրքրություն կցուցաբերի սոցիալական պաշտպանության ոլորտում իրականացվող ծրագրերի նկատմամբ։
«Այս օրերին մենք ավարտում ենք բյուջետավորման գործընթացները, այդ թվում՝ հայտերի ներկայացման փուլը։ Սոցիալական պաշտպանությունն այն ոլորտներից է, որտեղ անելիքը հաճախ գերազանցում է առկա հնարավորությունները։ Մենք ձգտում ենք, բացի գործող ծրագրերից և միջոցառումներից, հանդես գալ նոր առաջարկներով»,- նշեց Մուրադյանը։
Նրա խոսքով՝ հանրային հատվածից սպասելիքները մեծ են, որպեսզի նրանք ևս ներգրավվեն առաջարկությունների մշակման գործընթացներին։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
https://youtu.be/HqcAfdVJR0M?si=y7_sH_GRkA6Fx2Od
Ֆինանսների նախարարության բյուջետային գործընթացի համակարգման վարչության պետ Ռուզաննա Գաբրիելյանը ընդգծեց, որ նախարարությունը եղել է այս նախաձեռնության ակունքներում։ 2019 թվականից ի վեր Կառավարությունը որդեգրել է սկզբունք՝ քաղաքացիական հասարակության և քաղաքացիների մասնակցություն բյուջետային գործընթացներին։
«Բյուջեի կազմման գործընթացում ներառվել են մի շարք գործառույթներ, որոնք պարտադիր են պետական մարմինների համար, որպեսզի բյուջետային հայտերը քննարկվեն քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների հետ։ Այս դրույթն գործում է դեռևս 2020 թվականի բյուջետային գործընթացից սկսած։ Նախատեսվում է ստեղծել նախարարություններին կից կոլեգիաներ, որտեղ ներգրավված կլինեն նաև քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչներ։ Սա ևս մեկ հարթակ կլինի հանրային կառավարման ոլորտը ավելի թափանցիկ դարձնելու համար»,- նշեց Գաբրիելյանը։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
https://youtu.be/Sq0S6wQ2Bvw?si=yuroU74ZbR0juUZd
Այնուհետև Կարինե Հարությունյանը հանդես եկավ «Հայաստանում հանրության ներգրավումը բյուջետային գործընթացում. ընթացիկ հնարավորությունները» թեմայով բանախոսությամբ՝ նշելով, որ ներկայումս հետազոտողները հնարավորություն չունեն միջնաժամկետ ծախսերի վերաբերյալ որևէ տեղեկություն ստանալու։
«Այդ փաստաթուղթը դարձել է առավել կոնկրետ, միտված քաղաքականությունների ուղղություններին և այլևս չի սահմանում բյուջետային ծրագրերի ծախսային սահմանաչափերը։ Հետևաբար, քաղաքացիական հասարակության մասնակցության հնարավորությունները որոշակիորեն փոփոխվել են»,- ընդգծեց Հարությունյանը։
B4C ծրագրի բյուջետային բաղադրիչի ղեկավարը մանրամասն ներկայացրեց, թե ինչ գործընթացներով է քաղաքացիական հասարակությունն անցնում ներկայում և անցյալում։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
https://youtu.be/vaMWexAlt2Y?si=3etdf58_QUSYOGnY
B4C ծրագրի բյուջետային փորձագետ Լիլիթ Հակոբյանը ներկայացրեց ՀՀ 2026–2028թթ. ՄԺԾԾ-ի (միջնաժամկետ ծախսերի ծրագիր) սոցիալական պաշտպանության ծախսերի և ուղղությունների ամփոփ պատկերը։ Նա նաև անդրադարձավ սոցիալական պաշտպանության ոլորտում քաղաքականության գերակայություններին, նոր նախաձեռնություններին և սպասվող ծախսերին։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
https://youtu.be/Y66_7exhGtk?si=neVNvTEJ2zw-i2w_
Միջոցառման հիմնական նպատակն է քաղաքացիական հասարակությանը տրամադրել ընթացիկ տեղեկատվություն, մասնավորապես՝ 2026-2028թթ․ սոցիալական պաշտպանության ոլորտում իրականացվելիք քաղաքականությունների և ՄԺԾԾ նախատեսված ծախսային միտումների շուրջ, բացահայտելու առկա բյուջետային տեղեկատվությունը, տեղեկացված լինել բյուջետային գործընթացի տարբեր փուլերին մասնակցելու հնարավորություններին և գործիքներին՝ հետագայում բյուջետային ծրագրերի արդյունավետ վերլուծություններ իրականացնելու և պետական մարմինների հետ փաստահեն մասնակցության համար։