Պատժից ազատելու հիմքերն են՝
1) դատարանի դատավճռով նշանակված պատիժն ամբողջությամբ կրելը.
2) դատարանի դատավճռի բեկանումը՝ գործի վարույթի կարճմամբ.
3) պատիժը կրելուց պայմանական վաղաժամկետ ազատելը.
4) պատժի չկրած մասն ավելի մեղմ պատժատեսակով փոխարինելը.
5) ներումը.
6) համաներումը.
7) պատիժը կրելուն խոչընդոտող ծանր հիվանդությունը.
8) արտակարգ հանգամանքները:
Օրենքով կարող են նախատեսվել պատժից ազատելու այլ հիմքեր: