Բոնուս–Մալուսն իրենից ներկայացնում է ԱՊՊԱ ոլորտում ապահովագրավճարների զեղչերի և հավելավճարների համակարգ, համաձայն որի` ԱՊՊԱ պայմանագրով սահմանվող ապահովագրավճարը հաշվարկվում է ապահովադրի ապահովագրական պատմության հիման վրա:
Այս մասին հայտնում են Հայաստանի ավտոապահովագրողների բյուրոից:
Բոնուս-Մալուս համակարգը գործում է 2013թ. հունվարի 1-ից և մինչև 2016 թվականի սեպտեմբերի 1-ը հիմնված է եղել Ապահովադիրների և վարորդների ապահովագրական պատմության վրա հիմնված երկգործոնային համակարգի վրա: 2016 թվականի սեպտեմբերի 1-ից ԱՊՊԱ ոլորտում անցում է կատարվել առավել պարզ՝ միայն Ապահովադիրների վրա հիմնված Բոնուս-Մալուս համակարգին:
Կախված ապահովադրի ապահովագրական պատմությունից՝ ապահովադիրը ստանում է բոնուսային կամ մալուսային դաս՝ հայտնվելով համապատասխան ռիսկային խմբում։
Յուրաքանչյուր Բոնուս-Մալուս դասին համապատասխանում է որոշակի գործակից, որի կիրառումն էլ բերում է ապահովագրավճարի փոփոխության։
Բոնուս—Մալուս դասերը սահմանվում են համապատասխան աղյուսակով․
Աղյուսակն ունի 22 դաս, որից 9-ը՝ բոնուսային (ցածր ռիսկային խումբ, որտեղ գործակիցը փոքր է 100%-ից), իսկ 12-ը՝ մալուսային (որոնցից 8-ը միջին և 4-ը բարձր ռիսկային խմբեր են և որոնց գործակիցը մեծ է 100%-ից)։ 10-րդ դասը բազիսային դասն է, որի գործակիցը հավասար է 100%։
| ԲՄ ԽՈՒՄԲԸ | ԲՄ ԴԱՍԸ | ԲՄ ԳՈՐԾԱԿՑԻ ՄԵԾՈՒԹՅՈՒՆԸ |
| ԲԱՐՁՐ ՌԻՍԿԱՅԻՆ | դաս 22 | 250% |
| դաս 21 | 250% | |
| դաս 20 | 250% | |
| դաս 19 | 200% | |
| ՄԻՋԻՆ ՌԻՍԿԱՅԻՆ | դաս 18 | 144% |
| դաս 17 | 140% | |
| դաս 16 | 132% | |
| դաս 15 | 124% | |
| դաս 14 | 116% | |
| դաս 13 | 112% | |
| դաս 12 | 108% | |
| դաս 11 | 104% | |
| ԲԱԶԻՍԱՅԻՆ | դաս 10 | 100% |
| ՑԱԾՐ ՌԻՍԿԱՅԻՆ | դաս 9 | 97% |
| դաս 8 | 94% | |
| դաս 7 | 91% | |
| դաս 6 | 88% | |
| դաս 5 | 85% | |
| դաս 4 | 82% | |
| դաս 3 | 75% | |
| դաս 2 | 65% | |
| դաս 1 | 50% | |
Բոնուս-Մալուսի կիրառումը մեկ ՏՄ ունեցող ապահովադիրների համար
- Այն դեպքում, երբ ապահովադրի ԲՄ դասի վերջին վերահաշվարկի ամսաթվից հետո անցել է 365 օր, որի ընթացքում ապահովադիրը ունեցել է գործող ԱՊՊԱ պայմանագիր և այս ընթացքում առկա չէ ԱՊՊԱ պատահար, որի հետևանքով իր կողմից կնքված ԱՊՊԱ պայմանագրի շրջանակներում չի տրվել հատուցում երրորդ անձին, ապա նա ստանում է բոնուս՝ 1 դասի չափով։
Օրինակ․
Ենթադրենք՝ Դուք ունեք 10-րդ դաս և 365 օր ունեցել եք գործող ԱՊՊԱ պայմանագիր։ Եթե այդ ընթացքում Ձեր կողմից կնքված ԱՊՊԱ պայմանագրի շրջանակներում չի տրվել հատուցում երրորդ անձին, ապա Դուք ստանում եք բոնուս 1 դասի չափով, և հայտնվում եք 9-րդ դասում (ապահովագրավճարը նվազում է 3%-ով)։
- Այն դեպքում, երբ ապահովադրի կնքած ԱՊՊԱ պայմանագրի շրջանակներում առկա է ԱՊՊԱ պատահար, որի հետևանքով իր կողմից կնքված ԱՊՊԱ պայմանագրի շրջանակներում տրվել է հատուցում երրորդ անձին, ապա այդպիսի յուրաքանչյուր դեպքի համար ապահովադիրը ստանում է մալուս՝ 4 դասի չափով։
Օրինակ․
Ենթադրենք՝ Դուք ունեք 10-րդ դաս և Ձեր ԱՊՊԱ պայմանագրի շրջանակներում տեղի է ունեցել 1 պատահար, որի արդյունքում ապահովագրական ընկերությունը, հատուցում է կատարել երրորդ անձին, ապա Դուք ստանում եք մալուս 4 դասի չափով և հայտնվում եք 14-րդ դասում (ապահովագրավճարը ավելանում է 16%-ով)։
- Բոնուս-Մալուսի կիրառումը մեկից ավելի ՏՄ ունեցող ապահովադիրների համար
Մեկից ավել ՏՄ ունեցող ապահովադիրների համար ԲՄ հաշվարկման հիմքում դրվում ապահովադիրների կողմից ապահովագրված ՏՄ-ների և դրանց պատահարների տեսակարար կշիռը։
Տվյալ պարագայում յուրաքանչյուր ապահովադրի համար հաշվարկվում է հետևյալ գործակիցը՝
J = (4 * (1/C1 + … + 1/Cn))
C1․․․Cn – պատահարի տեղի ունենալու պահին ապահովադրի կողմից կնքված և գործող ԱՊՊԱ պայմանագրերով նախատեսված ՏՄ-ների քանակն է
Արդյունքում՝
- Ապահովադիրը ստանում է բոնուս այն դեպքում, երբ ապահովադրի ԲՄ դասի վերջին վերահաշվարկի ամսաթվից հետո անցել է 365 օր, որի ընթացքում ապահովադիրը ունեցել է գործող ԱՊՊԱ պայմանագիր և 365-րդ օրը J ≤ 0,103,
Օրինակ․
Ենթադրենք՝ Դուք ունեք 10-րդ դաս և ունեք թվով 2,000 ՏՄ և 365 օր ունեցել եք գործող ԱՊՊԱ պայմանագիր։ Եթե ենթադրենք, որ այդ ընթացքում Ձեր կողմից կնքված ԱՊՊԱ պայմանագրի շրջանակներում տեղի է ունեցել ԱՊՊԱ պատահար և տրվել հատուցում երրորդ անձին, ապա Ձեր համար հաշվարկվում է J գործակից հետևյալ կերպ
J = 4*1/2000 = 0.0002, որը փոքր է 0,103-ից
Հետևաբար Դուք ստանում եք բոնուս 1 դասի չափով, և հայտնվում եք 9-րդ դասում (ապահովագրավճարը նվազում է 3%-ով)։
- Այն դեպքում, երբ ապահովադրի կնքած ԱՊՊԱ պայմանագրի շրջանակներում առկա է ԱՊՊԱ պատահար, որի հետևանքով իր կողմից կնքված ԱՊՊԱ պայմանագրի շրջանակներում տրվել է հատուցում երրորդ անձին, ապա ապահովադիրը ստանում է մալուս, եթե հաշվարկված J գործակիցը ≥ 0,412։ Իսկ ավելացվող դասերի քանակը հավասար է J գործակցին կլորացված։
Օրինակ․
Ենթադրենք՝ Դուք ունեք 10-րդ դաս և ունեք թվով 5 ՏՄ, Եթե ենթադրենք, որ Ձեր կողմից կնքված ԱՊՊԱ պայմանագրի շրջանակներում տեղի է ունեցել թվով 1 ԱՊՊԱ պատահար և տրվել է հատուցում երրորդ անձին, ապա Ձեր համար հաշվարկվում է J գործակից հետևյալ կերպ
J = 4*1/5 = 0․8, որը մեծ է 0,412-ից, իսկ J-ն կլորացվում է և հավասարեցվում է 1-ի։
Հետևաբար Դուք ստանում եք մալուս 1 դասի չափով, և հայտնվում եք 11-րդ դասում (ապահովագրավճարը աճում է 4%-ով)։
- Այն դեպքում, երբ հաշվարկված J գործակիցը մեծ է 0,103 և փոքր 0,412-ից, ապա ապահովադրի նախկին ԲՄ դասը մնում է անփոփոխ։
Եթե Դուք ունեք մալուսային դաս և առնվազն 4 տարի անընդմեջ որևէ ապահովագրական պատահար տեղի չի ունեցել, որի արդյունքում Ձեր կամ այն անձի պատճառով, ով վարում էր Ձեր մեքենան/մեքենաները, հատուցում է կատարել, ապա Ձեր մալուսային դասը զրոյանում է (այսինքն՝ Դուք հայտնվում եք 10-րդ դասում)։
