Համաձայն ՀՀ մաքսային օրենսգրքի 81-րդ հդվածի`Մաքսային սահմանով տեղափոխվող ապրանքի մաքսային արժեքը գործարքի գինն է, այսինքն՝ այն գումարը, որը փաստացի վճարվել է, ենթակա է վճարման կամ պետք է վճարվեր ապրանքը ներմուծման երկիր արտահանելու նպատակով ձեռք բերելու և մինչև Հայաստանի Հանրապետության մաքսային սահմանը տեղափոխելու համար:
Իրավաբան.net-ի հետ զրույցում փաստաբան Անահիտ Հակոբյանի խոսքով` ՀՀ մաքսային սահմանով ապրանքներ տեղափոխելիս հաճախ մաքսային մարմնի աշխատակիցը չի ընդունում հայտարարատուի կողմից հաշվարկված մաքսային արժեքը, այլ ինքն է հաշվարկում` անտեսելով հայտարարատուի ներկայացրած փաստաթղթերը` պայմանագիրը, ապրանքի տեղափոխման ծախսերը ներառող փաստաթուղթը և այլն, որպիսի իրավունք չունի:
Համաձայն նույն օրենսգրքի 82-րդ հոդվածի` Հայաստանի Հանրապետության մաքսային սահմանով տեղափոխվող ապրանքների մաքսային արժեքը որոշվում է հայտարարատուի կողմից, բացառությամբ սույն օրենսգրքով նախատեսված այն դեպքերի, երբ դա որոշվում է մաքսային մարմինների կողմից:
Մաքսային մարմնի կողմից մաքսային արժեքը կարող է որոշվել միայն բացառիկ դեպքերում, օրինակ` եթե չեն ներկայացվել համապատասխան փաստաթղթերը կամ գնոևդն ու վաճառողը փոխկապակցված են, ասենք` նույն ընտանիքի անդամ են:
Մաքսային արժեքի ճիշտ որոշումը կարևորվում է նրանով, որ դրա հիման վրա հաշվարկվում են մաքսային վճարները, և մաքսային արժեքի բարձր լինելու դեպքում մաքսային վճարները նույնպես բարձր կլինեն:
