Անազատության մեջ անցկացրած 16 տարիներին, մեկ օր անգամ չեմ դադարել պայքարել, որպեսզի արդարությունն ի վերջո, վերականգնվի, որպեսզի ապացուցեմ, որ այս տարիներին չեմ դադարել հասարակության լիարժեք անդամ լինել: Օգտագործել եմ բոլոր հնարավոր միջոցները. առաջինն էի ցմահ դատապարտյալներից, ով նախաձեռնեց վիճարկել ՀՀ նախագահ Ռ.Քոչարյանի 2003 թ-ի օգոստոսի 1-ի հրամանագիրը, որով մահապատիժը փոխարինվեց ցմահ ազատազրկման: Վերջերս, ամիսներ ձգձգված դատավարությունից հետո, առաջին ատյանի դատարանը մերժեց բավարարել իմ փաստաբանների ներկայացրած օրինական խնդրանքը` վախենալով ընդունել, որ, իրոք, նախագահ Քոչարյանը խախտել է Սահմանադրությունը և մի շարք այլ օրենքներ:
Առաջին դեպքն է նաև, որ 16 տարի անց մահապատժացմահականի գործում նոր երևան եկած հանգամանքների հիմքով առաջացել է քրեական գործի վերաբացման հնարավորություն: Այն, ինչ իմ ընտանիքն ու ես, նաև տարբեր փաստաբաններ`իրենց տեղեկանքներում տարիներ շարունակ պնդում էինք, այսօր դարձել է ապացուցելի: Խոսքը վերաբերում է 1996 թ-ի «արդարադատությանը», երբ ինձ` 20-ամյա ուսանողիս, դատապարտեցին գնդակահարության՝ գործով մյուս մեղադրյալի քառակի անգամ փոփոխված ցուցմունքներից մեկով` առանց հիմնավոր ու անհերքելի ապացույցների, քննչական գործողությունների կոպիտ խախտումներով:
Սա, իրոք, բեկումնային պահ է, շրջադարձ, և արդարադատություն իրականացնողներից է կախված` գնալու ենք դեպի ետ, մինչև 1990-ականների ամենաթողության տարիները, թե իսկապես սրբագրելու ենք մեր դատա-իրավական «կենսագրությունը»` դրանով իսկ ցույց տալով աշխարհին ու առաջինը` մեր հանրությանը, որ մարդը, նրա արժանապատվությունը և հիմնական իրավունքները և ազատությունները Հայաստանում բարձրագույն արժեք են ոչ միայն ՀՀ Սահմանադրությամբ, այլև գործնականում: Նոր երևան եկած հանգամանքներով 16 տարի անց քրեական գործ վերաբացելը իսկապես ինդիկատոր է ցույց տալու համար կա արդյոք ԿԱՄՔ՝ դատա-իրավական ոլորտի բարեփոխումները դարձնել առավել շոշափելի:
Վճռաբեկ դատարանում այսօր վճռվում է իմ ճակատագիրը: Ու զգացողությունները նույնն են, ինչ-որ 16 տարի առաջ, երբ 3 ամսվա մեջ տարօրինակ արագությամբ ինձ դատապարտեցին գնդակահարության: Ուստի այս աննախադեպ ծայրահեղ պահին գտնում եմ, որ ծայրահեղ քայլերի ժամանակն է: Այստեղ`«Նուբարաշենի» կլոր «գերեզմանոցում» 24 ժամ չորս պատերի մեջ փակված դատապարտյալիս համար ծայրահեղ քայլերը ևս սահմանափակ են: Ու քանի որ հացադուլը համարում եմ վաղուց արժեզրկված բողոքի ձև Հայաստանում և ինքս էլ հազվադեպ եմ կիրառել այն, հայտարարում եմ, որ հունիսի 11-ից հրաժարվելու եմ թե՛ ջրից, թե՛ հացից: Որպես բժիշկների ընտանիքի զավակ և ինքս էլ թերի բարձրագույն բժշկական կրթությամբ` գիտեմ, որ այդպես մարդու օրգանիզմը կարող է դիմանալ ընդամենը տասն օր:
Հայտարարությունս խնդրում եմ ամենևին չդիտել որպես ճնշման փորձ դատարանի վրա: Պարզապես սպառվում են արդարության հասնելու բոլոր ճանապարհները: Նոր երևան եկած հանգամանքները վերջին հույսն են ապացուցելու, որ 16 տարի առաջ բացառապես մեկ մարդու ցուցմունքով են ինձ դատապարտել մահապատժի:
Մի զրկեք մարդուն ՀՈՒՅՍԻՑ…
«Նուբարաշենի» կլոր գերեզմանոցից
հարգանքով`Մհեր Ենոքյան
Հ.Գ. Այս նամակը ես արդեն ուղարկել եմ ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանին, Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Գարեգին երկրորդին, ԱՆ Հրայր Թովմասյանին, Գլխավոր դատախազ Աղվան Հովսեփյանին, Վճռաբեկ դատարանի նախագահ Արման Մկրտումյանին:
