Առողջապահության նախարար Արսեն Թորոսյանը փետրվարի 1-ին հրաման է ստորագրել դիակից օրգաններ և (կամ) հյուսվածքներ վերցնելու թույլտվության կարգը և պայմանները հաստատելու մասին:
Հրամանի համաձայն, դիակային դոնորից օրգաններ և (կամ) հյուսվածքներ վերցնելու հիմքը դիակային դոնորի` սույն կարգով սահմանած կարգով բազմակողմանի (համալիր) բժշկական հետազոտության արդյունքների հիման վրա բժշկական օգնության և սպասարկման համապատասխան լիցենզիա ունեցող այն բժշկական հաստատության (այսուհետ` բժշկական հաստատություն)` տնօրենի գրավոր թույլտվությունն է (Ձև 1) (այսուհետ` թույլտվություն), որտեղ գտնվում է դիակային դոնորը:
Թույլտվության տրամադրման պարտադիր պայմաններն են`
- դիակային դոնորի ուղեղային մահվան հաստատման արձանագրությունը,
- օրգանների և (կամ) հյուսվածքների դոնորների և ռեցիպիենտների ռեեստրից տրամադրված տեղեկանքը դիակային դոնորի` մահից հետո անձի (իր կենդանության օրոք տրված) որպես օրգանների և (կամ) հյուսվածքների դիակային դոնոր հանդես գալուց հրաժարվելու մասին հայտարարության բացակայության մասին,
- դիակային դոնորի հարազատներից որևէ մեկի գրավոր համաձայնությունը` ըստ սույն կարգի 4-րդ կետի, հաշվի առնելով «Մարդուն օրգաններ և (կամ) հյուսվածքներ փոխպատվաստելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 7-րդ հոդվածով սահմանված առաջնահերթությունը,
- դատաբժշկական փորձագետի թույլտվությունը բոլոր այն դեպքերում, երբ Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով պահանջվում է դատաբժշկական փորձաքննության անցկացում,
- մինչև 18 տարեկան երեխաների կամ օրենքով սահմանված կարգով անգործունակ ճանաչված անձի դիակից օրգաններ և (կամ) հյուսվածքներ վերցնելու դեպքում` նրա ծնողի կամ օրինական ներկայացուցչի համաձայնությունը:
4. Դիակային դոնոր հանդես գալու համաձայնություն ստանալու նպատակով դոնորների և ռեցիպիենտների ռեեստրի կողմից հաստատված/կամ նշանակված համակարգողի կողմից դիակային դոնորի հարազատներին տրվում է լիարժեք տեղեկատվություն գործընթացի վերաբերյալ, տարվում է զրույց, բացատրական աշխատանք:
5. Սույն կարգի 3-րդ կետով սահմանված անհրաժեշտ պայմանների առկայության դեպքում բժշկական հաստատության տնօրենի հրամանով ստեղծվում է դիակային դոնորից օրգաններ և (կամ) հյուսվածքներ վերցնելու հնարավորությունն ուսումնասիրող հանձնաժողով: Հանձնաժողովի կազմում ընդգրկվում են մասնագիտացմամբ վիրաբույժ, անեսթեզիոլոգ, նեֆրոլոգ, սրտաբան, գաստրոէնտերոլոգ: Ըստ անհրաժեշտության՝ հանձնաժողովի աշխատանքներում կարող են ընդգրկվել այլ մասնագետներ:
6. Հանձնաժողովի կազմում չեն ընդգրկվում այն մասնագետները, ովքեր մասնակցել են դոնորի ուղեղային մահվան հաստատմանը:
7. Դոնորի բազմակողմանի (համալիր) բժշկական հետազոտության արդյունքում լրացվում է տեղեկատվական թերթիկ (Ձև 2), որի արդյունքների հիման վրա բժշկական հանձնաժողովի կողմից տրվում է դիակային դոնորից օրգաններ և (կամ) հյուսվածքներ վերցնելու հնարավորության մասին եզրակացություն (Ձև 3), որը հաստատվում է սույն կարգի 4-րդ կետով սահմանված հանձնաժողովում ներգրավված բժիշկների, բժշկական հաստատության տնօրենի ստորագրություններով և բժշկական հաստատության կնիքով:
8. Դիակային դոնորից օրգաններ և (կամ) հյուսվածքներ վերցնելու հնարավորության մասին եզրակացությունը տրվում է դոնորի բազմակողմանի (համալիր) բժշկական հետազոտության արդյունքներն ամփոփելուց հետո` մեկօրյա ժամկետում: Անհրաժեշտության դեպքում, մինչև եզրակացություն տալը, բժշկական հանձնաժողովի կողմից կարող է նշանակվել լրացուցիչ հետազոտություն:
9. Բժշկական հանձնաժողովը չի կարող տալ իր դրական եզրակացությունը, եթե դիակային դոնորի մոտ առկա է հետևյալ հակացուցումներից մեկը.
- Ձեռքբերովի իմունային անբավարարության համախտանիշի դրական սերոլոգիա,
- Ակտիվ հեպատիտ,
- Թոքախտ,
- Ուռուցքներ, որոնք ունեն մետաստազի մեծ հավանականություն,
- Ծանր վիրուսային ինֆեկցիա:
10. Եզրակացությունը ձևակերպվում է 2 օրինակից, որոնցից մեկը դիակային դոնորի վերաբերյալ տեղեկատվական թերթիկի հետ միասին ուղարկվում է օրգանների և (կամ) հյուսվածքների դոնորների և ռեցիպիենտների ռեեստր, երկրորդը պահվում է բժշկական հաստատությունում, որտեղ տրվել է եզրակացությունը: Բժշկական հաստատությունում պահվող օրինակը կցվում է դիակային դոնորի բժշկական քարտին կամ հիվանդության պատմությանը:
11. Սույն կարգի 3-րդ կետի պարտադիր պայմանների բավարարման և բժշկական հանձնաժողովի կողմից դիակային դոնորից օրգաններ և (կամ) հյուսվածքներ վերցնելու հնարավորության մասին դրական եզրակացության հիման վրա բժշկական հաստատության տնօրենի կողմից տրվում է գրավոր թույլտվություն դիակային դոնորից օրգաններ և (կամ) հյուսվածքներ վերցնելու մասին: Թույլտվությունը հերթական համարով գրանցվում է բժշկական հաստատության հատուկ՝ այդ նպատակով վարվող գրանցամատյանում` համաձայն Ձև 4-ի:
Ձև 1
ԴԻԱԿԻՑ ՕՐԳԱՆՆԵՐ ԵՎ (ԿԱՄ) ՀՅՈՒՍՎԱԾՔՆԵՐ ՎԵՐՑՆԵԼՈՒ ԹՈՒՅԼՏՎՈՒԹՅԱՆ
____________________________________________________________________________________
(բժշկական հաստատության անվանումը, կազմակերպական-իրավական ձևը)
Ղեկավարվելով «Մարդուն օրգաններ և (կամ) հյուսվածքներ փոխպատվաստելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 9-րդ հոդվածով և հիմք ընդունելով ______________________
________________________________________________________________________________________
(կազմակերպության անվանումը)
ստեղծված հանձնաժողովի կողմից դիակային դոնորից օրգաններ և (կամ) հյուսվածքներ վերցնելու հնարավորության մասին 20—թվականի _______________–ի ___-ին տրված դրական եզրակացությունը՝ թույլատրել դիակային դոնոր հանդիսացող՝
________________________________________________________________________________________
(անունը, ազգանունը, հայրանունը, ծննդյան և մահվան տարեթվերը, օրը, ամիսը)
________________________________________________________________________________________
վերցնել հետևյալ օրգանները և (կամ) հյուսվածքները`
________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
Բժշկական հաստատության տնօրեն
________________________________________________________________________________________
(անունը, ազգանունը, հայրանունը, ստորագրությունը)
________________________
(օրը, ամիսը, տարեթիվը)
Ձև 2
ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ԹԵՐԹԻԿ ԴԻԱԿԱՅԻՆ ԴՈՆՈՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ
Տեղեկություն դոնորի վերաբերյալ | ||
Դոնորի Ա.Ա.Հ. | Թույլտվության հաստատում | |
Ծննդյան թիվ | Բժշկական քարտի համարը | |
Քաշը | Հասակը | Սեռը |
Մահվան պատճառը |
Ուղեղային մահ ամսաթիվը/ժամը | |
Ընդունման ամսաթիվը/ժամը | Վերակենդանացման բաժանմունք ընդունման ամսաթիվ/ժամ |
Թոքերի մեխանիկան օդափոխություն սկսած ամսաթիվ/ժամ |
Միզային կաթետեր սկսած ամսաթիվ/ժամ |
Սրտի կանգ | Սրտի կանգի ընդհանուր տևողությունը |
Վերջին վերակենդանացման ամսաթիվը/ժամը։ | Վերջին վերակենդանացման տևողությունը։ |
Քանի անգամ է դոնորը վերակենդանացվել | Ակնարկ |
Արյան խումբը _______________________ Ռեզուս պատկանելիություն ___________________
HLA-տիպավորում |
A | A | A | A | B | B | B | B | Bw | Bw | Cw | Cw | |
Նյութը |
DR |
DR | DR | DR | DR | DR | DQ | DQ | DQ | DQ | Cw | Cw | |
|
||||||||||||
HIV Ab* |
HIV Ag |
HBs Ag* |
HBsAb |
HBcAb* |
HCV Ab* |
CMV IgG* |
CMV IgM* |
Toxo. Ab |
Sepsi s |
Men ingiti s |
||
Ակնարկ միկրոբիոլոգիայի վերաբերյալ։ |
Բժշկական պատմություն | |||
Գերճնշում | Բուժվել է՝ | ||
Շաքարային դիաբեթ | Բուժվել է՝ | ||
Ալկոհոլի չարաշահում | Քանակը՝ | ||
Ծխախոտի չարաշահում | Դեղերի չարաշահում՝ | ||
Չարորակ ուռուցք | Բուժվել է՝ | ||
Ակնարկ/այլ հիվանդություններ | Ընդունվելուց առաջ ստացած դեղեր։ | ||
Ֆիզիկալ տվյալներ | |||
Մեզի քանակը վերջին ժամերին ………………………….. (մլ), վերջին ժամին ……………………………..(մլ) | |||
Կլինիկական տվյալներ | Ամսաթիվ ………………… | Ամսաթիվ ……………….. | Ամսաթիվ ………………… |
Ջերմաստիճան | С | С | С |
Սրտի զարկերը | /ր | /ր | /ր |
Արյան սիստոլիկ ճնշումը | mmHg | mmHg | mmHg |
Արյան դիաստոլիկ ճնշումը | mmHg | mmHg | mmHg |
ԿԵՃ | սմ H2O/mmHg | սմ H2O/mmHg | սմ H2O/mmHg |
Կլինիկական շեղումները | Ամսաթիվ/ժամ ………………….. | Ամսաթիվ/ժամ ……………….. | Ամսաթիվ/ժամ ………………… |
Բարձր ԶՃ | ….ր………..mmHg | ….ր………..mmHg | ….ր………..mmHg |
Ցածր ԶՃ տևողությունը | ……………………ր | ………………………ր | ………………………..ր |
Ստացած դեղերը | Ամսաթիվ Դեղաչափ | Ամսաթիվ Դեղաչափ | Ամսաթիվ Դեղաչափ |
Ադրենալին | |||
Նորադրենալին | |||
Դոպամին | |||
Դոբուտամին | |||
Այլ վազոպոպրես-սորներ | |||
Արյան փոխներարկում վերջին 24 ժամում | |||
Պլազմայի փոխներարկում վերջին 24 ժամում | Արտադրությունը …………………………. |
Արտադրությունը ……………………….. |
Արտադրությունը …………………………. |
Արյան այլ բաղադրամասեր | Արտադրությունը …………………………. |
Արտադրությունը ……………………….. |
Արտադրությունը …………………………. |
Հակաբորբոքիչներ | Բուժիչ/պրոֆիլակտիկ | Բուժիչ/պրոֆիլակտիկ | Բուժիչ/պրոֆիլակտիկ |
Միզամուղներ | |||
Այլ դեղեր | |||
Ընդհանուր ակնարկ |
Ձև 3
ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ ԴԻԱԿԱՅԻՆ ԴՈՆՈՐԻՑ ՕՐԳԱՆՆԵՐ ԵՎ (ԿԱՄ) ՀՅՈՒՍՎԱԾՔՆԵՐ ՎԵՐՑՆԵԼՈՒ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ
Դոնորի անունը, ազգանունը, հայրանունը ————————————————————————-
Դոնորի սեռը ———————–, ծննդյան օրը, ամիսը, տարեթիվը —————————————–
Դոնորի արյան խումբը ————, ռեզուս-ֆակտորը ————————————————————-
Դոնորի գենոտիպ (ՀLA տիպավորում և այլն) ————————————————————————
Դոնորի օրգանիզմի իմունային համակարգի առանձնահատկությունները ——————————–
————————————————————————————————————————————
Դոնորի մահվան պատճառը ——————————————————————————————–
———————————————————————————————————————————–
Տեղեկություններ՝ կիրառված սրտային վերակենդանացման գործողությունների թվի, սրտի կանգի (կանգերի), դրա տևողության, արհեստական շնչառության ապարատին միացված լինելու և դրա տևողության, միզային կաթետերին միացված լինելու և դրա տևողության մասին
———————————————————————————————————————————–
Բժշկական հանձնաժողովի եզրակացությունը
Օրգաններ/հյուսվածքներ |
Ենթակա է |
Ոչ օգտագործելի լինելու պատճառը |
Սիրտ |
այո/ոչ |
|
Ձախ թոք |
այո/ոչ |
|
Աջ թոք |
այո/ոչ |
|
Լյարդ |
այո/ոչ |
|
Ենթաստամոքսային գեղձ |
այո/ոչ |
|
Ձախ երիկամ |
այո/ոչ |
|
Աջ երիկամ |
այո/ոչ |
|
Փայծաղ |
այո/ոչ |
|
Աղիք |
այո/ոչ |
|
Էնդոկրին գեղձեր |
այո/ոչ |
|
Եղջերաթաղանթ |
այո/ոչ |
|
Մաշկ |
այո/ոչ |
|
Ոսկոր |
այո/ոչ |
|
Էնդոկրին հյուսվածք/հստակեցնել հյուսվածքի տիպը/ |
այո/ոչ |
Բժշկական հաստատության անվանումը
———————————————————————————————————————————–
Բժշկական հանձնաժողովի անդամները և հանձնաժողովի աշխատանքներում ներգրավված բժիշկները
(պաշտոնը) |
(ստորագրությունը) |
(անունը, ազգանունը, հայրանունը) |
Օրը, ամիսը, տարեթիվը | |
Բժշկական հաստատության | |
Կ.Տ. |
Ձև 4
ԴԻԱԿԻՑ ՕՐԳԱՆՆԵՐ ԵՎ (ԿԱՄ) ՀՅՈՒՍՎԱԾՔՆԵՐ ՎԵՐՑՆԵԼՈՒ ԹՈՒՅԼՏՎՈՒԹՅԱՆ ԳՐԱՆՑԱՄԱՏՅԱՆ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ՀԱՍՏԱՏՈՒԹՅԱՆ ԱՆՎԱՆՈՒՄԸ
———————————————————————————————
NN |
Դիակային դոնորի անունը, ազգանունը, հայրանունը |
Դիակային դոնորից օրգաններ և (կամ) հյուսվածքներ վերցնելու հնարավորությունն ուսումնասիրող հանձնաժողով ստեղծելու մասին բժշկական հաստատության տնօրենի հրամանի ընդունման օրը, ամիսը, տարեթիվը, համարը |
Դիակային դոնորից օրգաններ և (կամ) հյուսվածքներ վերցնելու հնարավորությունն ուսումնասիրող հանձնաժողովի կողմից տրված եզրակացության վերաբերյալ տեղեկություններ(դրական կամ բացասական եզրակացություն տալու օրը, ամիսը, տարեթիվը) |
Դիակային դոնորից օրգաններ և (կամ) հյուսվածքներ վերցնելու հնարավորության մասին եզրակացությունն օրգանների և (կամ) հյուսվածքների դոնորների և ռեցիպիենտների ռեեստր ուղարկելու օրը, ամիսը, տարեթիվը |
Դիակային դոնորից օրգաններ և (կամ) հյուսվածքներ վերցնելու մասին բժշկական հաստատության տնօրենի գրավոր թույլտվությունը, համարը, տալու օրը, ամիսը, տարեթիվը |
Գրանցամատյանը լրացնողի անունը, ազգանունը, պաշտոնը, ստորագրությունը, տեղեկությունների գրանցման օրը, ամիսը, տարեթիվը |
1. |
2. |
3. |
4. |
5. |
6 . |
7. |