-Ի՞նչ է նշանակում «Աստված սեր է» և ինչպե՞ս պետք է քրիստոնյան հասկանա այս հիմնարար ճշմարտությունը:

-Սերը Աստծո, հոգու կարևորագույն առանձնահատկություններից մեկն է։ Աստծո ամբողջ արարչագործությունը, որ տեղի է ունեցել, դա աստվածային սիրո դրդմամբ է տեղի ունեցել։ Սիրուց դրդված պետք է լինեն մեր բոլոր գործողությունները։ Մենք գտնվում ենք աշխարհում, որի մեջ բազմատեսակ փորձություններ են լինում, չարիք ենք տեսնում մեր շուրջը և այս ամենի մեջ որպեսզի մեր սերը հաստատուն պահենք և կիրառենք, պետք է Աստծո հետ ամուր կապը պահպանենք։

-Ինչպե՞ս է Քրիստոնեությունը սահմանում սերը՝ ի տարբերություն աշխարհիկ ընկալումների (օրինակ՝ «սերը քիմիա է»):

-Շատ կարևոր է, որ մենք կարողանանք տարանջատել միմյանցից հոգին և մարմինը։ Հոգին աշխարհիկ օրենքներին չի ենթարկվում և որևիցե քիմիական համաձուլվածք օրգանիզմում, մարմնի մեջ չի կարող առաջացնել սեր կամ հակառակը՝ ատելություն։ Սերը, իմ ձևակերպմամբ, կյանք է։ Դա կյանք է, որ իմաստ ունի գոյության։

-Ինչպե՞ս է Աստծո սերը դրսևորվում մարդկության հանդեպ (Քրիստոսի զոհաբերության օրինակով):

-Աստծո սերը նախ և առաջ դրսևորվում է այն հանգամանքով, որ Աստված մարդուն ստեղծեց և այդպիսի մեծ պատիվներ տվեց։ Հաստատեց որպես իշխան այս երկրի վրա։ Մարդը, եթե ուշադիր նայի, ամեն ինչում կտեսնի Աստծո սիրո հետևանքները։ Ամենամեծ սիրո դրսևորումը Աստծո որդու զոհաբերումն է մեր փրկության համար։

-Արդյոք աշխարհի վրա սերը պակասել է, որովհետև մարդկության հանդեպ Աստծո սերն է պակասել։

-Եթե հայացք նետենք պատմության էջերին կտեսնենք, որ այդպիսի իրավիճակներ մարդկության մոտ եղել են, բազմիցս են եղել։ 

–Ինչպե՞ս հասկանալ և կիրառել «սիրիր մերձավորիդ, ինչպես քեզ» պատվիրանը, հատկապես դժվար իրավիճակներում:

-Այդ սերը, որ մենք Աստծուց ստանում ենք, ոչ միայն տրված է վայելելու համար, այլ նաև տրված է, որ մենք այն գործի դնենք։ Աստված տալիս է իր սերը և մենք այն պետք է բաժանենք մեկս մյուսիս։ Մենք միշտ պետք է մտածենք՝ ո՞րն է բարին, այս մարդու համար, ինչպես կարող ենք իրեն օգտակար լինենք։

Մանրամասները՝ տեսանյութում

Հասմիկ Սարգսյան

Այսպիսով՝ ծնողների կամ նրանց փոխարինող անձանց կողմից անչափահաս երեխաների դաստիարակության և ուսուցման պարտականությունները չարամտորեն չկատարելը, անչափահասների կողմից թմրամիջոցներ օգտագործելն առանց բժշկի նշանակման կամ նրանց կողմից այլ իրավախախտումներ կատարելը (բացի սույն հոդվածի երկրորդ և երրորդ մասերով նախատեսված իրավախախտումներից)` առաջացնում է տուգանքի նշանակում ծնողների կամ նրանց փոխարինող անձանց նկատմամբ` սահմանված նվազագույն աշխատավարձի տասը տոկոսից մինչև երեսուն տոկոսի չափով:

Մանր խուլիգանությունը կամ տասնչորսից մինչև տասնվեց տարեկան հասակի դեռահասների կողմից կատարված խուլիգանությունը` առաջացնում է տուգանքի նշանակում ծնողների կամ նրանց փոխարինող անձանց նկատմամբ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի երեսուն տոկոսից մինչև ութսուն տոկոսի չափով:

Հասարակական վայրերում մինչև տասնվեց տարեկան դեռահասների հարբած վիճակում երևալը, ինչպես նաև նրանց կողմից ոգելից խմիչքներ օգտագործելը` առաջացնում է տուգանքի նշանակում ծնողների կամ նրանց փոխարինող անձանց նկատմամբ` սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հիսուն տոկոսից մինչև դրա լրիվ չափը:

1) կրթության, մշակույթի որոշ կատեգորիաների աշխատողներին, եթե լրացել է նրանց 55 տարին և ունեն առնվազն 25 օրացուցային տարվա աշխատանքային ստաժ, որից առնվազն 12 օրացուցային տարին մասնագիտական ստաժ է.

2) թատերական և թատերահանդիսային կազմակերպությունների որոշ կատեգորիաների դերասաններին, եթե լրացել է նրանց 50 տարին և ունեն առնվազն 25 օրացուցային տարվա աշխատանքային ստաժ, որից առնվազն 12 օրացուցային տարին մասնագիտական ստաժ է.

Մասնակի կենսաթոշակի իրավունք տվող մասնագիտական աշխատանքային ստաժում հաշվառվում են Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած ցանկում նշված մասնագիտություններով և պաշտոններում մինչև 2003 թվականի օգոստոսի 1-ն աշխատած ժամանակահատվածները:

Աշխատող կանանց տրամադրվում է հղիության և ծննդաբերության արձակուրդ՝ 140 օր (70 օր` հղիության, 70 օր` ծննդաբերության), 155 օր (70 օր` հղիության, 85 օր` ծննդաբերության)` բարդ ծննդաբերության, 180 օր (70 օր` հղիության, 110 օր` ծննդաբերության)` միաժամանակ մեկից ավելի երեխաներ ունենալու դեպքում: Այդ արձակուրդը հաշվարկվում է միասին և կնոջը  տրամադրվում է ամբողջությամբ: Ժամանակից շուտ ծննդաբերելու դեպքում հղիության արձակուրդի չօգտագործված օրերը գումարվում են ծննդաբերության արձակուրդի օրերին:

Օրենքի 2-րդ մասը սահմանում է նորածին որդեգրած կամ նորածնի խնամակալ նշանակված աշխատողին արձակուրդ տրամադրելը․

• տրամադրվում է արձակուրդ` որդեգրելու կամ խնամակալ նշանակվելու օրվանից մինչև նորածնի 70 օրական (երկու և ավելի նորածին որդեգրելու կամ երկու և ավելի նորածնի խնամակալ նշանակվելու դեպքում` մինչև նորածինների 110 օրական) դառնալը:

Փոխնակ մոր միջոցով երեխա ունեցած աշխատողին (երեխայի կենսաբանական մորը) տրամադրվում է արձակուրդ երեխայի ծնվելու օրվանից մինչև նորածնի 70 օրական (երկու և ավելի նորածին երեխա ծնվելու դեպքում` մինչև նորածինների 110 օրական) դառնալը:

1) ընտանեկան նպաստ,

2) սոցիալական նպաստ,

3) հրատապ օգնություն,

4) երեխայի ծննդյան միանվագ նպաստ,

5) մինչև երկու տարեկան երեխայի խնամքի նպաստ,

6) ժամանակավոր անաշխատունակության նպաստ,

7) մայրության նպաստ,

8) ծերության նպաստ,

9) հաշմանդամության նպաստ,

10) կերակրողին կորցնելու դեպքում նպաստ,

11) թաղման նպաստ:

Iravaban.net-ի փոխանցմամբ՝ պետական նպաստ ստանալու համար քաղաքացին պետք է դիմի իր փաստացի բնակության վայրի՝ պետական նպաստ տրամադրելու Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած մարմին:

Իրեն անապահով համարող ընտանիքի չափահաս անդամներից մեկը, մյուս չափահաս անդամների գրավոր համաձայնությամբ, ընտանիքների անապահովության գնահատման համակարգում հաշվառվելու նպատակով դիմում է փաստացի բնակության վայրի սոցիալական աջակցության տարածքային գործակալություն (բաժին)` ներկայացնելով դիմում-հայտարարագիր, ընտանիքի անապահովության միավորը հաշվարկելու համար իր ընտանիքի անապահովության բնութագրիչների մասին ամբողջական տվյալները հավաստող փաստաթղթեր:

Օրեսնգրքի 118-րդ հոդվածի համաձայն՝

• Օդային տրանսպորտով վտանգավոր նյութեր կամ առարկաներ փոխադրելու կանոնները խախտելն առաջացնում է տուգանքի նշանակում քաղաքացիների նկատմամբ՝ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հարյուրապատիկի չափով, և պաշտոնատար անձանց նկատմամբ՝ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հազարապատիկի չափով:

119-րդ հոդվածի համաձայն՝ օդանավում գտնվող անձանց կողմից օդանավի հրամանատարի կարգադրությունները չկատարելն առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ 100.000 դրամի չափով:

Օդանավից լուսանկարելու, կինոնկարահանելու և ռադիոակապի միջոցներից օգտվելու կանոնները խախտելն առաջացնում է նախազգուշացում, իսկ կրկնվելու դեպքում տուգանքի նշանակում` 100.000 դրամի չափով:

1) գործատուի գույքը փչացնելու կամ կորցնելու հետևանքով,

2) նյութերի գերածախu թույլ տալու հետևանքով,

3) աշխատողի կողմից աշխատանքային պարտականությունները կատարելիu այլ անձանց պատճառված վնաuը գործատուի կողմից հատուցելու դեպքերում,

4) գործատուին պատկանող գույքը փչացնելու պատճառով կատարված ծախuերից,

5) նյութական արժեքների ոչ պատշաճ պահպանության հետևանքով,

6) անորակ արտադրանքի թողարկումը կանխելու համար դիտավորյալ կերպով միջոցառումներ չձեռնարկելու, նյութական կամ դրամական արժեքները հափշտակելու հետևանքով:

Ավելին, ցմահ ազատազրկման չեն կարող դատապարտվել հանցանքը կատարելիս 18 տարին չլրացած անձինք:

Օրենսգիրքը սահմանում է նաև, որ հանցագործության նախապատրաստության համար ցմահ ազատազրկում չի նշանակվում։ 75-րդ հոդվածով սահմանվում է, որ դատավճիռների համակցությամբ ազատազրկման ձևով վերջնական պատիժը չի կարող գերազանցել 30 տարին, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ անձը կատարում է այնպիսի հանցագործություն, որի համար նախատեսված է նաև ցմահ ազատազրկում։

Ցմահ ազատազրկում կրող դատապարտյալի կողմից նոր հանցանք կատարելու դեպքում նոր նշանակված պատիժը կլանվում է ցմահ ազատազրկմամբ:

Բացի այդ, վաղեմության ժամկետ չի կիրառվում այն հանցանքների կապակցությամբ, որոնց համար սույն օրենսգրքով որպես պատիժ նախատեսված է նաև ցմահ ազատազրկումը։ Դատապարտյալը կարող է պատժի կրումից պայմանական վաղաժամկետ ազատվել, եթե կրել է՝ ազատազրկման ձևով նշանակված պատժի ոչ պակաս, քան 20 տարին` ցմահ ազատազրկման դատապարտված լինելու դեպքում։ Ցմահ ազատազրկման դատապարտված անձին պատիժը կրելուց պայմանական վաղաժամկետ ազատելիս սահմանվում է փորձաշրջան՝ 10 տարի ժամկետով:

1. Քաղաքային համայնքների տարածքում ընտանի կենդանիներ պահելու կանոնները խախտելը` առաջացնում է տուգանքի նշանակում` 5000-10000 դրամի չափով։

2. Նշված արարքները, որոնց հետևանքով վնաս է պատճառվել իրավաբանական կամ ֆիզիկական անձանց գույքին, ինչպես նաև ֆիզիկական անձանց առողջությանը՝ առաջացնում է տուգանքի նշանակում` 20000-50000 դրամի չափով։

Քաղաքացիները պարտավոր են զինվորական հաշվառման, ինչպես նաև պարտադիր զինվորական ծառայության զորակոչվելու համար ներկայանալ իրենց հաշվառման (հաշվառում չունեցողները՝ փաստացի բնակության) վայրի զինվորական կոմիսարիատ:

Պարտադիր զինվորական ծառայության զորակոչը հայտարարվելուց հետո բոլոր զորակոչիկները պարտավոր են ծանուցագրում նշված ժամկետում ներկայանալ այն զինվորական կոմիսարիատ, որտեղ նրանք հաշվառված են: Զինվորական ծառայությունից պահեստ արձակված քաղաքացիները պարտավոր են յոթն օրյա ժամկետում ներկայանալ հաշվառման (հաշվառում չունեցողները՝ փաստացի բնակության) վայրի զինվորական կոմիսարիատ` զինվորական հաշվառման համար:

Հաշվառման (հաշվառում չունեցողները՝ փաստացի բնակության) վայրը փոխելու դեպքում զինապարտները զինվորական հաշվառման կանգնելու համար պարտավոր են ներկայանալ համապատասխան զինվորական կոմիսարիատ` հաշվառման (հաշվառում չունեցողները՝ փաստացի բնակության) նոր վայր ժամանելուց հետո` յոթն օրյա ժամկետում:

Զինվորական ծառայության ընթացքում դատապարտված և ազատազրկման ձևով պատիժ կրած անձինք պարտավոր են պատժի կրումից ազատվելու պահից յոթնօրյա ժամկետում ներկայանալ հաշվառման (հաշվառում չունեցողները՝ փաստացի բնակության) վայրի զինվորական կոմիսարիատ:

Զինապարտներն իրենց առողջական վիճակի, ընտանեկան դրության, հաշվառման (հաշվառում չունեցողները՝ փաստացի բնակության) վայրի, կրթության, աշխատավայրի և պաշտոնի փոփոխությունների մասին պարտավոր են յոթնօրյա ժամկետում հայտնել հաշվառման (հաշվառում չունեցողները՝ փաստացի բնակության) վայրի զինվորական կոմիսարիատ: