Նախորդ տարի Ազգային ժողովն ու կառավարությունը միասին մոտ 245 հազար դոլար են ծախսել մարդատար ավտոմեքենաների ձեռքբերման համար: 2014-ի ընթացքում գնված բոլոր մեքենաները «Տոյոտա» մակնիշի են և հիմնականում գնված «Տոյոտա-Երևան» ընկերությունից:
«Տոյոտա-Երևան» ՍՊԸ նախագահը Սամվել Մայրապետյանն է, ընկերության տնօրենը` Վահե Գզրարյանը: Էլեկտրոնային ռեգիստրից տեղեկանում ենք, որ բացի այս երկու անձանցից, ընկերության հիմնադիրներն են ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի որդին` Սեդրակ Քոչարյանը և Անդրանիկ Գևորգյանը, ով տարածքային կառավարման նախկին նախարար Արմեն Գևորգյանի ազգականն է:
Այսպիսով, 2013-ի դեկտեմբերին կնքված պետական գնման պայմանագրի թիվ 1 համաձայնագրով (կնքված 2014 թվականի օգոստոսի 20-ին) Ազգային ժողովը «Տոյոտա-Երևան» ընկերությունից գնել է մեկ Toyota Land Criuser` վճարելով 33 միլիոն 150 հազար դրամ (մոտ 67 հազար դոլար): Համաձայն պայմանագրի, որը կնքվել է ԱԺ աշխատակազմի ղեկավար Գուրգեն Դումանյանի և «Տոյոտա-Երևան» ՍՊԸ-ի գլխավոր տնօրեն Վահե Գզրարյանի միջև, ապրանքի գինը սահմանվել է 43 միլիոն 150 հազար դրամ, սակայն պայմանագրի 9.3 կետում նշվել է հետևյալը.
«Պայմանագիր կնքվում է ընդհանուր 4315000 ՀՀ դրամ արժեքով, սակայն քանի որ նախատեսված են ավելի քիչ միջոցներ, քան պայմանագրի գինն է, Ապրանքի մատակարարման մնացած մասը կկատարվի հաջորդող տարիներին միջոցներ նախատեսվելու դեպքում` լրացուցիչ պայմանագիր կնքելու միջոցով: Ապրանքի մատակարարման համար նախատեսված տվյալ տարվան հաջորդող տարում միջոցներ չնախատեսելու դեպքում, այդ մասով պայմանագիրը կլուծվի»:
Այսինքն, Toyota Land Criuser-ը ձեռք է բերվել 2013 թվականին, դրա արժեքի մի մասը վճարվել է 2014-ին, և դեռ 10 միլիոն դրամ էլ պետք է վճարվի «Տոյոտա-Երևան» ընկերությանը:
Որպես մեքենայի գնման պահանջի հիմք նշվում է ՀՀ կառավարության 2014 թվականի հուլիսի 14-ի 750-Ն որոշումը, որը վերաբերում է ԱԺ-ին կառավարության պահուստային ֆոնդից գումար հատակացնելուն և գնումների գործընթացը կազմակերպելուն: Մասնավորապես, որոշման 3-րդ կետում նշվում է հետևյալը. «Սահմանել, որ սույն որոշման 2-րդ կետով հատկացված միջոցներից 33,150.0 հազ. դրամն ուղղվում է ՀՀ ԱԺ և «Տոյոտա-Երևան» ՍՊԸ միջև 2013 թվականի դեկտեմբերի 20-ին կնքված ՀՀ ԱԺ-ԲԸԱՀԱՊՁԲ-028 պայմանագրի շրջանակներում «Toyota Land Cruiser» մակնիշի 4.6 լիտր շարժիչի աշխատանքային ծավալով ավտոմեքենայի դիմաց վճարում կատարելուն»:
Կառավարության պահուստային ֆոնդից օգտվել է նաև դատախազությունը` նույն «Տոյոտա-Երևան» ընկերությունից գնելով 7 սեդան թափքով մարդատար ավտոմեքենա, վճարելով` 62 միլիոն 980 հազար դրամ (մոտ 130 հազար դոլար): Այս դեպքում ՀՀ կառավարության 2014-ի օգոստոսի 14-ի 902-Ն որոշմամբ` «Mulberry» համակարգի շահագործումն ապահովելու նպատակով համակարգչային տեխնիկա ձեռքբերելու, ինչպեսև դատախազության համակարգի գույքը և տրանսպորտային միջոցները համալրելու նպատակով հատկացվել է 76 միլիոն 141 հազար դրամ ( մոտ 152 հազար դոլար):
Պահուստային ֆոնդից անմասն չեն մնացել նաև մարզպետարանները
Նախորդ տարվա վերջին Գեղարքունիքի և Կոտայքի մարզապետարաներն էլ են հասցրել ծառայողական մեքենաներ գնել կառավարության պահուստային ֆոնդից ստացված միջոցներով: Այս դեպքում հետաքրքիր է այն, որ երկու մարզապետարաններն էլ երկու տարբեր ընկերություններից գնել են միևնույն տեխնիկական բնութագիրն ունեցող և միևնույն գնով (13 միլիոն դրամ) Toyota Camry 2.5 GAS մեքենա:
Գեղարքունիքի մարզպետարանը որպես գնման պահանջի հիմք նշել է ՀՀ կառավարության 2014թ-ի դեկտեմբերի 4-ի 1366-Ն որոշումը, իսկ Կոտայքի մարզպետարանը` 2014-ի դեկտեմբերի 11-ի 1391-Ն որոշումը, համաձայն որոնց, 13-ական միլիոն դրամ է հատկացվել մարզպետարաններին` ծառայողական մեքենաներ գնելու համար:
Գեղարքունիքի մարզպետարանը մեքենայի առուվաճառքի պայմանագիրը կնքել է «Մշո տղա» ՍՊԸ-ի հետ: 
Մանրամասներ ճշտելու համար կապվեցինք ընկերության տնօրեն Ղազար Ղազարյանի հետ, ով հայտնեց, թե իսկապես կառավարությանը մեքենա վաճառել են, իսկ այլ տեղեկություններ ստնալու համար խնդրեց դիմել ընկերության հաշվապահ Սարո Ղազարյանին: Վերջինս էլ Իրավաբան.net-ի հետ զրույցում նշեց, որ մեքենան գնել են «Տոյոտա-Երևան» ընկերությունից մոտ երկու ամիս առաջ, և գնելուց մեկ ամիս հետո վաճառել են կառավարությանը. «Թանկ առել եմ, էժան ծախել, որովհետև դրամ փոխվելու ժամանակներն էին: Գինը չեմ կարող ասել, դրանք հրապարակային են, ինչի՞ եք ուզում ինձնից ճշտել»:
Մեքենան գնվել է մարզպետի ընկերոջ ղեկավարած ընկերությունից
Նման տեղեկություններ ստացանք նաև Կոտայքի մարզպետարանի կողմից գնված մեքենայի դեպքում: Կոտայքի մարզպետարանն առուվաճառքի պայմանագիրը կնքել է «Նաիրիշին» ԲԲԸ-ի հետ, որի հետ կապվում է մարզպետ Արամ Հարությունյանի անունը: Լրատվամիջոցներում բազմաթիվ են հրապարակումները, որ այս ընկերության սեփականատերերից մեկը հենց նա է:
«Նաիրիշին» ընկերության տնօրեն Եգոր Խերիմյանը Իրավաբան.net-ի հետ զրուցում ասաց, որ մեքենան գնել են դեկտեմբերին և հենց դեկտեմբերին էլ վաճառել կառավարությանը: Նա պնդեց, թե մեքենան գնվել է ավելի թանկ, կառավարությանը վաճառվել էականորեն մատչելի գնով և այդ գործարքի արդյունքում ընկերությունը կորուստներ է ունեցել, իսկ թե որքան, չհստակեցրեց, նշելով, որ 5000 դոլարից մի քիչ:
«Ուրիշ բան, եթե մենք, ասենք 11 միլիոնով առած լինեինք, 13-ով տայինք, կասեին` շահադիտական բան կա: Բայց մենք 13 միլիոնից ավել առել ենք, 13-ով տվել ենք: Հարությունյանը հո մեզ լավություն չի արել, վատություն է արել»,- ասաց Ե. Խերիմյանը:
«Նաիրիշին»-ի տնօրենը հերքեց այն տեղեկությունը, թե Արամ Հարությունյանը որևէ կապ ունի ընկերության հետ. «1986 թվականից էս հիմնարկի տնօրենն եմ, երբ էս ընկերությունը կար, Հարությունյանը ուսանող էր»,- Ե. Խերիմյանն ասաց, որ ներկայիս մարզպետն իր ընկերն է ու որպես ընկեր էլ փորձել է օգնել նրան` մեքենա ձեռք բերել դրամի արժեզրկման ժամանակահատվածում:
Մեր այն հարցին, թե փաստորեն ընկերն է իրեն վատություն արել, Ե. Խերիմյանը պատասխանեց. «Դե ճար չուներ, էդ մոմենտին եթե դուք էլ լինեիք, էդպես կանեիք: Մեկը մեկին «պոդդերժկա» պիտի աներ: Ինձ չխնդրեր, Պողոսին պիտի խնդրեր, Պողոսին չխնդրեր, Պետրոսին պիտի խնդրեր: …Էդ ժամանակ ոչ ավտո կար, ոչ էլ, էդ ավտոն էլ հազիվ եկավ: Սաղ սրբել տարել էին, խայտառակ դրություն էր»:
Այն, որ Արամ Հարությունյանը կարող է բաժանետեր լինել «Նաիրիշին» ընկերությունում, «բացարձակ սուտ» համարեց նաև մարզպետարանի տեղեկատվության և հասարակայնության հետ կապերի բաժնի պետ Արմեն Օհանյանը: Իրավաբան.net-ի այն հարցին, թե ինչու է մարզպետարանը մեքենա ձեռք բերում մեկ այլ ընկերության միջնորդությամբ, Ա. Օհանյանը պատասխանեց. «Մարզպետարանն այդ կազմակերպության միջոցով չի գնել, այլ այդ կազմակերպությունից է գնել: Դե հիմա իրենք էդ մեքենան ձեռք են բերել ու վաճառել են մեզ, ի՞նչ կա դրա մեջ»:
Իսկ ինչ վերաբերում է նրան, որ Եգոր Խերիմյանը հայտնել է, թե Արամ Հարությունյանն իր ընկերն է ու հարցին, թե ինչու է գնումը կատարվել հենց մարզպետի ընկերոջ ընկերությունից, Ա. Օհանյանը պատասխանեց, թե անձնական հարցերի վերաբերյալ մեկնաբանություն տալու իրավասություն չունի: Այս հարցի պատասխանը ստանալու համար փորձեցինք կապվել նաև Արամ Հարությունյանի հետ, սակայն վերջինս զանգերին չէր պատասխանում:
Ազնվության համար նշենք, որ իսկապես շուկայական գներն ուսումնասիրելիս, տեսնում ենք, որ վերոնշյալ մեքենաները կառավարությունը թանկ գնով չի ձեռք բերել, և դրամի արժեզրկման հետ կապված մեքենաների գներն իսկապես թանկացել են: Եվ հենց «Տոյոտա-Երևան» ընկերության կայքում Toyota Camry-ի գները սկսվում են 15 միլիոն դրամից: Իսկ ինչու՞ գնել հենց «Տոյոտա-Երևան» ընկերությունից, եթե, վստահաբար, ավելի մատչելի գնով մեքենա հնարավոր էր գտնել: Մյուս կողմից` չի էլ բացառվում, որ իսկզբանե գնումը մեկ այլ ընկերության միջոցով անելը շահադիտական նպատակ է ունեցել:
Աստղիկ Կարապետյան
