Դեկտեմբեր ամսվա կլիմայական բնութագիրը և ամսական կանխատեսումը

Դեկտեմբերը ձմռան առաջին ամիսն է: Ամսական միջին ջերմաստիճանը հանրապետությունում կազմում է -3.90C: Բարձր լեռնային շրջաններում 2000 մ և ավելի (Պաղակն, Եռաթմբեր) ջերմաստիճանի ամսական միջին արժեքները բավականին ցածր են` -5…-110C: Ձմռան ամենացուրտ ամիսը հունվարն է, սակայն ձմեռների 18-20% դեպքում ամենացուրտը եղել է դեկտեմբերը:

Որպես կանոն դեկտեմբերի ամենացածր ջերաստիճանը դիտվում է ամսվա երրորդ տասնօրյակում, սակայն առանձին դեպքերում (1984 թ.) հյուսիս-արևելյան շրջաններում այն դիտվել է առաջին տասնօրյակում (Օձուն, Բագրատաշեն): Առավել ցուրտ դեկտեմբերներ են դիտվել 1932, 1933, 1941, 1948, 1953, 1970, 1982, 1984, 1987 թթ., 2002 թթ., երբ օրական միջին ջերմաստիճանը նույնիսկ հովտային շրջաններում իջել է մինչև 14… -150C, իսկ բացարձակ նվազագույնը 2002 թվականին հովտային շրջաններում հասել է -320C: Լեռնային շրջաններում ամենացածր ջերմաստիճանը հասել է -400C (Պաղակն) 1948 թ.:

Խիստ ցածր ջերմային ռեժիմով առանձնացել է 2002 թ. դեկտեմբերը` օդի ջերմաստիճանն ամսվա երկրորդ կեսին օր օրի նվազել է` դեկտեմբերի 28-ին հասնելով ամենացածր արժեքներին:

Արարատյան դաշտում նվազագույն ջերմաստիճանը գրանցվել է -320C (Արարատ), ցերեկը -160C, Երևանում` -280C: Դիտված ջերմաստիճանները գերազանցեցին բացարձակ նվազագույն արժեքները: Մինչ այդ այստեղ գրանցված բացարձակ նվազագույն ջերմաստիճանը եղել է -270C (1953 թ.):

Առավել տաք դեկտեմբերներ են դիտվել 1938, 1940, 1966, 1980, 1981, 1998, 2008 թթ., այդ տարիներին առավելագույն ջերմաստիճանը հասել է +21…+220C (Երևան, Արտաշատ, Արմավիր), արևելքում` +24…+260C (Շնող, Բագրատաշեն, Կապան):

Կայանները ջերմաստիճան

ամսական տեղ. քան.

(մմ)

տեղումներով միջին օրերի     թիվը
միջ. առավ. նվազ.
 ԲԵՐԴ 2.7 23 -14 17 5.9
ԻՋԵՎԱՆ 2.6 24 -16 22 6.2
ԴԻԼԻՋԱՆ 0.4 20 -20 22 6.7
ՍՏԵՓԱՆԱՎԱՆ -1.8 19 -31 22 6.3
ՏԱՇԻՐ -2.5 17 -34 19 6.6
ՎԱՆԱՁՈՐ -1.3 18 -23 18 6.8
ԱՄԱՍԻԱ -5.8 11 -25 44 11.0
ԱՇՈՑՔ -8.2 11 -35 33 10.0
ԳՅՈՒՄՐԻ -5.1 14 -31 24 10.0
ԱՊԱՐԱՆ -5.7 12 -32 46 10.5
ՃԱՄԲԱՐԱԿ -2.8 14 -25 23 7.7
ՍԵՎԱՆ -2.9 11 -17 16 10.2
ՄԱՐՏՈՒՆԻ -2.9 15 -26 24 7.8
ՄԱՍՐԻԿ -5.9 14 -29 22 7.8
ԳԱՎԱՌ -4.8 13 -30 17 6.4
ՀՐԱԶԴԱՆ -5.0 13 -28 46 10.1
ԹԱԼԻՆ -2.9 14 -25 24 8.0
ԱՇՏԱՐԱԿ -0.5 20 -21 31 8.2
ԱՐՄԱՎԻՐ -0.9 20 -30 16 6.5
ԵՐԵՎԱՆ -0.1 22 -28 26 8.2
ԱՐՏԱՇԱՏ -0.6 22 -27 17 6.3
ԱՐԱՐԱՏ -0.2 22 -32 16 5.8
ԵՂԵԳՆԱՁՈՐ -0.9 20 -22 34 8.2
ՋԵՐՄՈՒԿ -4.8 13 -25 67 12.3
ՍԻՍԻԱՆ -2.2 19 -30 18 7.0
ԳՈՐԻՍ 1.4 23 -18 34 7.0
ԿԱՊԱՆ 2.5 26 -18 26 6.1
ՄԵՂՐԻ 4.0 26 -14 15 5.5

Արարատի և Արմավիրի մարզեր, Արագածոտնի և Կոտայքի մարզերի նախալեռներ

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է 0…-10C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա առաջին կեսին հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը մինչև +8…+100C, ամսվա երկրորդ կեսին օդի ջերմաստիճանի նվազում`գիշերը մինչև -20…-240C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը` -11…-140C, միջին բացարձակ առավելագույնը` +10…+110C): Ամսական տեղումների քանակը սպասվում է նորմային մոտ (նորման` 15…26 մմ ): Առանձին օրեր կդիտվի մառախուղ:

Շիրակի, Գեղարքունիքի մարզեր, Արագածոտնի և Կոտայքի մարզերի լեռնային շրջաններ

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է -5…-70C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա առաջին կեսին հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը` մինչև 0…+50C, ամսվա երկրորդ կեսին` օդի ջերմաստիճանի նվազում գիշերը մինչև -25…-300C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը` -15…-210C, միջին բացարձակ առավելագույնը` +4…+80C): Ամսական տեղումների քանակը ենթադրվում է նորմային մոտ (նորման` 18…55 մմ ): Առանձին օրեր կդիտվի մառախուղ:

Լոռու մարզ

 Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է -1…-30C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա առաջին կեսին հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը` մինչև +5…+100C, ամսվա երկրորդ կեսին օդի ջերմաստիճանի նվազում` գիշերը մինչև -22…-270C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը` -16…-200C, միջին բացարձակ առավելագույնը +11…+120C): Ամսական տեղումների քանակը սպասվում է նորմային մոտ(նորման` 19…20 մմ):

Տավուշի մարզ

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է 0…+20C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա առաջին կեսին հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը` մինչև +8…+130C, ամսվա երկրորդ կեսին օդի ջերմաստիճանի նվազում`գիշերը մինչև -12…-160C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը` -9…-120C, միջին բացարձակ առավելագույնը` +14…+170C): Ամսական տեղումների քանակը սպասվում է նորմային մոտ (նորման` 21…23 մմ):

Վայոց Ձորի մարզ

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է նախալեռնային շրջաններում 0…-10C, լեռնային շրջաններում` -5…-70C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա առաջին կեսին հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը նախալեռնային շրջաններում մինչև` +8…+100C, լեռնային շրջաններում` 0…+50C, ամսվա երկրորդ կեսին օդի ջերմաստիճանի նվազում` գիշերը նախալեռնային շրջաններում մինչև` -20…-230C, լեռնային շրջաններում` -25…-270C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը` նախալեռնային շրջաններում`-12…-130C, լեռնային շրջաններում` -17…-180C, միջին բացարձակ առավելագույնը` նախալեռնային շրջաններում +10…+110C, լեռնային շրջաններում` +5…+60C): Ամսական տեղումների քանակը սպասվում է նորմային մոտ (նորման` նախալեռնային շրջաններում 28…35 մմ, լեռնային շրջաններում 73 մմ):

Սյունիքի մարզ

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է հովտային շրջաններում +1…+40C, նախալեռնային շրջաններում` -3…-5 0C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա առաջին կեսին հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը հովտային շրջաններում մինչև` +10…+140C, նախալեռնային շրջաններում` +2…+70C, ամսվա երկրորդ կեսին օդի ջերմաստիճանի նվազում` գիշերը հովտային շրջաններում մինչև` -10…-150C, նախալեռնային շրջաններում` -15…-200C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը` հովտային շրջաններում -6…-100C, նախալեռնային շրջաններում -13…-200C, միջին բացարձակ առավելագույնը` հովտային շրջաններում +15…+190C, նախալեռնային շրջաններում +11…+140C): Ամսական տեղումների քանակը սպասվում է նորմային մոտ (նորման` հովտային շրջաններում 15…27 մմ, նախալեռնային շրջաններում 19.,.54 մմ):

Երևան քաղաք

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է -1…+10C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա առաջին կեսին հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը մինչև +8…+100C, ամսվա երկրորդ կեսին` օդի ջերմաստիճանի նվազում` գիշերը ցածրադիր մասերում մինչև -20…-220C, բարձրադիր մասերում մինչև -13…-150C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը`-11…-130C, միջին բացարձակ առավելագույնը` +10…+110C): Ամսական տեղումների քանակը սպասվում է նորմային մոտ (նորման` 25մմ): Առանձին օրեր կդիտվի մառախուղ:

Սևանա լճի 2017թ. հոկտեմբեր ամսվա ջրային հաշվեկշիռը

Սևանա լճի ավազանում հոկտեմբերին ամսական միջին ջերմաստիճանը եղել է 6.0…8.00C, որը եղել նորմայի սահմաններում:

Ամսվա ամենաբարձր ջերմաստիճանը գրանցվել է հոկտեմբերի 10-ին և 26-ին՝ +18…+220C, երբ օրական միջին ջերմաստիճանը բարձր է եղել նորմայից 1…5 աստիճանով:

Ամսվա ամենացածր ջերմաստիճանը գրանցվել է հոկտեմբերի 6-ին և 18-22-ին՝ -4…00C, երբ օրական միջին ջերմաստիճանը նորմայից ցածր է եղել 1…4 աստիճանով:

Ամսվա ընթացքում տեղումների քանակը կազմել է նորմայի 110-140%, Շորժայում՝ 67%:

Ամսվա ընթացքում գետերով ջրի մուտքը Սևանա լիճ կազմել է նորմայի 83%, տեղումների քանակը լճի մակերևույթի վրա եղել է 58.6 մլն.խոր.մ, որը կազմել է նորմայի 133%, գոլորշացումը լճի մակերևույթից եղել է 178.2 մլն.խոր.մ, որը կազմել է նորմայի 123%:

Սևանա լճի մակարդակը ամսվա ընթացքում իջել է 5 սմ-ով և կազմել` 1900.48մ:

Ջրային հաշվեկշռի

տարրերը

Ը ն դ ա մ ե ն ը (մլն. մ3)
Ըստ տասնօրյակների ամսվա ընթացքում
1 2 3
 ՄՈՒՏՔ
Լիճը թափվող գետերով 9.00 10.93 11.85 31.78
Արփա – Սևան թունելով 0.00 0.00 0.00 0.00
Տեղումները լճի մակերևույթի վրա 35.3 16.4 6.90 58.6
Ստորերկրյա հոսք 2.60 2.60 2.70 7.90
Ստորերկրյա հոսք Արփա-Սևան թունելով 0.92 0.92 1.01 2.85
Ընդամենը 47.82 30.85 22.46 101.13
ԵԼՔ
Հրազդան գետով 0.00 0.00 0.00 0.00
Գոլորշացում լճի մակերևույթից 57.3 52.5 68.4 178.2
Ստորերկրյա հոսք 0.40 0.40 0.40 1.20
Ընդամենը 57.7 52.9 68.8 179.4
Կուտակում (նվազում) -13.0 -13.0 -38.0 -64.0
Բացարձակ անկապք 3.12 -9.05 -8.34 -14.27
Հարաբերական անկապք % 5.13 17.1 12.1 7.95
 
Բնութագրեր Լճի մակարդ. մ Լճի մակերեսը.կմ2 Լճի ծավալը. կմ3
Ամսվա առաջին օրը 1900.53 1278.80 38.215
Ամսվա վերջին օրը 1900.48 1278.32 38.151
Միջին ամսական 1900.51 1278.61 38.189

Մակարդակի փոփոխությունը ամսվա ընթացքում                -0.05           (մ)

Մակարդակի փոփոխությունը 01.01.17 31.10.17 ընթացքում   0.02            (մ)

31.10.16 և 31.10.17 մակարդակի տարբերությունը                   -0.03           (մ)

Իրավաբան.net

Հետևեք մեզ Facebook-ում

  Պատուհանը կփակվի 6 վայրկյանից...   Փակել